α. καθορίζονται η εντεταλμένη υπηρεσία και οι αρμόδιοι
επιθεωρητές για την εφαρμογή των σχετικών κοινοτικών κανονισμών και
προσδιορίζονται οι εξουσίες τους,
β. προβλέπονται τα ποινικά αδικήματα για την παράβαση των
διατάξεων των εν λόγω κανονισμών και
γ. προβλέπεται η κατάργηση του περί Ταξινόμησης των Σφάγιων
των Χονδρών Βοοειδών, Χοίρων και Προβατοειδών και Αναφοράς των Τιμών
Αυτών Νόμου του 2002.
2. Το ευρωπαϊκό κεκτημένο στον τομέα αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ
άλλων, τους πιο κάτω κοινοτικούς κανονισμούς και αποφάσεις:
α. Τους Κανονισμούς 1208/81/ΕΟΚ, 1186/90/ΕΟΚ, 344/91/ΕΟΚ
και την Απόφαση 83/471/ΕΟΚ, που προνοούν την υποχρεωτική ποιοτική
ταξινόμηση των σφαγίων των χονδρών (άνω των 300 κιλών) βοοειδών,
βάσει της σχετικής κοινοτικής κλίμακας.
β. Τους Κανονισμούς 3220/84/ΕΟΚ, 2967/85/ΕΟΚ και την Απόφαση
2006/100/ΕΟΚ, που προνοούν την υποχρεωτική ποιοτική ταξινόμηση των
σφαγίων των χοίρων βάσει της σχετικής κοινοτικής κλίμακας SEUROP.
γ. Τους Κανονισμούς 2137/92/ΕΟΚ και 461/93/ΕΟΚ, που
προνοούν την εφαρμογή της κοινοτικής κλίμακας ταξινόμησης των
σφαγίων των προβάτων.
3. Η κοινοτική ταξινόμηση των σφαγίων των χονδρών βοοειδών και
προβατοειδών διεξάγεται οπτικά από εξειδικευμένους ταξινομητές που
λαμβάνουν υπόψη το φύλο και την ηλικία του ζώου, τη διάπλαση και την
κατάσταση πάχυνσης του σφαγίου, ενώ η ποιοτική ταξινόμηση των σφαγίων
των χοίρων διεξάγεται με τη βοήθεια ειδικών οργάνων, που ρυθμίζονται
με βάση τα αποτελέσματα σχετικού ανατομικού πειραματισμού από τοπικό
ερευνητικό ίδρυμα επί ντόπιων χοίρων.
4. Με σκοπό την εκπαίδευση των ταξινομητών των ιδιωτικών σφαγείων
της Κύπρου, αλλά και των επιθεωρητών της εντεταλμένης υπηρεσίας
οργανώθηκαν δύο εκπαιδεύσεις με τη βοήθεια ειδικού καθηγητή της
Σχολής Επαγγελμάτων Κρέατος του Υπουργείου Γεωργίας και Αγροτικής
Ανάπτυξης της Ελλάδας τον Οκτώβριο του 2003 και το Δεκέμβριο του
2005.
5. Σκοπός της ταξινόμησης είναι η πληρωμή των κτηνοτρόφων ανάλογα
με την ποιότητα του σφαγίου με στόχο την ποιοτική βελτίωση των
σφαγίων. Η ποιοτική ταξινόμηση επί του παρόντος δε φθάνει υποχρεωτικά
μέχρι τον καταναλωτή, αφού αυτή εντάσσεται στα πλαίσια της Κοινής
Οργάνωσης της Αγοράς (ΚΟΑ) και όχι της προστασίας του καταναλωτή.
6. Η σήμανση της ποιοτικής ταξινόμησης των σφαγίων γίνεται με
ειδικές σφραγίδες/ετικέτες στα τέσσερα τεταρτημόρια και η σήμανση
πρέπει να διατηρείται στα σφάγια μέχρι τον τεμαχισμό τους στο
κρεοπωλείο για σκοπούς ελέγχου.
7. Η εφαρμογή της υπό αναφορά νομοθεσίας ανατέθηκε στο Τμήμα
Γεωργίας και με την αρχική νομοθεσία, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η
Ιανουαρίου 2004, δόθηκε σχετική χρονική ευελιξία στους
ενδιαφερομένους, για να προετοιμαστούν και να προσαρμοστούν. Ήδη
υπολογίζεται ότι η πλήρης προσαρμογή καλύπτει το 100% των βοδινών και
το 60% περίπου των χοιρινών σφαγίων (Κεντρικό Σφαγείο Κοφίνου), ενώ
αναμένεται σύντομα (σε δύο-τρεις μήνες) η πλήρης σχεδόν προσαρμογή
και των υπόλοιπων τριών σφαγείων, αφού αυτά βρίσκονται στη διαδικασία
εγκατάστασης του αναγκαίου εξοπλισμού. Σε ό,τι αφορά τα σφάγια των
προβάτων, η ταξινόμηση γίνεται σε ποσοστό 20% από τα δύο μεγαλύτερα
σφαγεία.
8. Παρά την πρόσφατη ενίσχυση του Τμήματος Γεωργίας σε προσωπικό,
παρουσιάζονται ακόμη σοβαρά προβλήματα στελέχωσης, αφενός λόγω των
πολλών νέων υποχρεωτικών νομοθεσιών που του έχουν ανατεθεί στα
πλαίσια της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αφετέρου λόγω των
μαζικών αφυπηρετήσεων που σημειώνονται στο τμήμα, καθώς και της
χρονοβόρας διαδικασίας πλήρωσης κενών ή και νέων θέσεων. Για τις
ανάγκες εφαρμογής της παρούσας νομοθεσίας απαιτούνται τουλάχιστο δύο
λειτουργοί και τέσσερις επιθεωρητές (υπάρχει αριθμός κενών θέσεων,
αλλά υπάρχει δυσκολία στην εξεύρεση κατάλληλων υποψηφίων).
9. Με την ψήφιση της νέας νομοθεσίας δεν αναμένεται καμιά
περαιτέρω επίπτωση στον κλάδο, πέραν της γενικότερης επίπτωσης που
επήλθε λόγω της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικότερα, οι
επηρεαζόμενοι/εμπλεκόμενοι φορείς (ιδιοκτήτες σφαγείων, κτηνοτρόφοι,
ζωέμποροι, κρεοπώλες) είχαν ενημερωθεί πλήρως κατά το στάδιο της
ετοιμασίας της αρχικής νομοθεσίας, αλλά και μεταγενέστερα και ήταν
σύμφωνοι με τις πρόνοιές της, αφού αυτή αφενός είναι υποχρεωτική και
αφετέρου κατοχυρώνει όλα τα καλώς νοούμενα συμφέροντά τους. (Οι
ιδιοκτήτες των σφαγείων αρχικά λόγω του επιπρόσθετου κόστους, που
συνεπάγεται η ταξινόμηση, είχαν αντιδράσει).
10. Τέλος, στον τομέα που καλύπτει η παρούσα νομοθεσία
επισημαίνεται ότι η Κύπρος υστερεί ιδιαίτερα έναντι των παλαιών
κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς την εφαρμογή της.
Συγκεκριμένα, παραδοσιακά στην Κύπρο δεν εφαρμοζόταν καμία ποιοτική
ταξινόμηση και ιδιαίτερα για τους χοίρους δεν εφαρμοζόταν ούτε και
ορθή μεθοδολογία σφαγής και μέχρι πρόσφατα για τη σφαγή τους
χρησιμοποιούνταν πρωτόγονες μέθοδοι, που δε διασφάλιζαν ούτε την
υγιεινή του κρέατος, αλλά ούτε και προσφέρονταν για εφαρμογή
σύγχρονων μεθόδων ταξινόμησης.