Αρχείο

    

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Σχέδια και/ή Προγράμματα Νόμος του 2004»

Παρόντες:

Ελένη Μαύρου, πρόεδρος

Αντιγόνη Παπαδοπούλου

Γιώργος Χατζηγεωργίου

Αθηνά Κυριακίδου

Στέλλα Μισιαούλη Δημητρίου

Ανδρούλα Βασιλείου

Μαρία Κυριακού

Γιώργος Περδίκης

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε αρκετές συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στο χρονικό διάστημα μεταξύ Νοεμβρίου 2004 και Φεβρουαρίου 2005. Στις συνεδριάσεις αυτές κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ο Υπουργός Εσωτερικών και λειτουργοί του γραφείου του, εκπρόσωποι του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος, της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών και Οικολογικών Οργανώσεων, του ΕΤΕΚ και του Πολεοδομικού Συμβουλίου.

Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η εναρμόνιση με το κοινοτικό κεκτημένο σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, έτσι ώστε κατά τη διαδικασία της ετοιμασίας σχεδίων ή προγραμμάτων και πριν από την οριστική έγκρισή τους να διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος, με στόχο την προώθηση βιώσιμης ανάπτυξης.

Συγκεκριμένα, με το υπό αναφορά νομοσχέδιο ρυθμίζεται η διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων από σχέδια ή και προγράμματα και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

1. Την ετοιμασία μελέτης αναφορικά με την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων από σχέδια ή/και προγράμματα τα οποία αφορούν τη βιομηχανία, την αλιεία, τις τηλεπικοινωνίες, τη γεωργία, τη δασοπονία, την ενέργεια, τις μεταφορές, τη διαχείριση αποβλήτων και υδάτινων πόρων κ.ά.

2. Τη διαβούλευση μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.

3. Την αξιολόγηση των μελετών και των αποτελεσμάτων των διαβουλεύσεων, την παροχή πληροφοριών στο κοινό, στις ενδιαφερόμενες αρχές και στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τις αποφάσεις που λαμβάνονται.

4. Την ίδρυση Επιτροπής Αξιολόγησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, καθορίζοντας τις εξουσίες, τις υποχρεώσεις και τον τρόπο λειτουργίας της.

5. Τη διαχείριση πιθανών διασυνοριακών επιπτώσεων και τον τρόπο λήψης των σχετικών αποφάσεων.

Στο στάδιο της μελέτης του νομοσχεδίου ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ενώπιον της επιτροπής ότι το όλο θέμα θα επανεξεταστεί από τα συναρμόδια υπουργεία και θα κατατεθούν ενώπιον της επιτροπής συγκεκριμένες τροποποιήσεις.

Στο νέο κείμενο του νομοσχεδίου έχουν συμπεριληφθεί τροποποιήσεις που αφορούν τα ακόλουθα:

1. Την τροποποίηση του τίτλου του, ώστε να αναφέρεται ως «Ο περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Σχέδια και/ή Προγράμματα Νόμος του 2005».

2. Τη διεύρυνση του όρου “αρμόδια αρχή”, ώστε να περιλαμβάνει κάθε αρχή που ιδρύεται με βάση νόμο και δύναται να περιλαμβάνει υπουργό.

3. Την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του νόμου, ώστε να περιλαμβάνει την κτηνοτροφία, τη λατόμηση και εξόρυξη ορυκτών και πρόνοια που να δίνει τη δυνατότητα να ζητούνται οι απόψεις της Επιτροπής Αξιολόγησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από την Περιβαλλοντική Αρχή, σε περίπτωση που διαπιστώνεται προκαταρκτικά ότι τα σχέδια ή και προγράμματα δεν απαιτείται να υποβληθούν σε εκτίμηση επιπτώσεων.

4. Τη ρύθμιση της σχετικής διαδικασίας, σε περίπτωση που τα σχέδια και προγράμματα εξυπηρετούν αποκλειστικά σκοπούς άμυνας και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

5. Την υποχρέωση για έκδοση της σχετικής απόφασης της Περιβαλλοντικής Αρχής για συμπερίληψη σχεδίου και προγράμματος στα πλαίσια του νόμου μέσα σε τριάντα μέρες από την εξασφάλιση όλων των αναγκαίων στοιχείων.

6. Την υποβολή της σχετικής μελέτης για την υποχρέωση εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την αρμόδια αρχή στην Περιβαλλοντική Αρχή.

7. Τη συμπερίληψη στην Επιτροπή Αξιολόγησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων τεσσάρων μελών που υποδεικνύονταιεται από το ΕΤΕΚ, την Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών και Οικολογικών Οργανώσεων Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ)και δύο μελών, με εξειδικευμένες γνώσεις, καθώς και την εξαίρεση από τη συμμετοχή μέλους της επιτροπής που έχει ουσιαστική συμμετοχή στην ετοιμασία οποιουδήποτε σχεδίου ή και προγράμματος.

8. Την κοινοποίηση της γραπτής πρόσκλησης για συνεδρίαση της επιτροπής στα μέλη επτά τουλάχιστον ημερολογιακές μέρες πριν από τη συνεδρίαση και τη δυνατότητα σε έκτακτες περιπτώσεις να προσκαλούνται τα μέλη τουλάχιστον είκοσι τέσσερις ώρες πριν από τη συνεδρίαση.

9. Τον καθορισμό της διαδικασίας λήψης της απόφασης για την ετοιμασία μελέτης.

10. Τη ρύθμιση διαβουλεύσεων με το κοινό και τη διεξαγωγή δημόσιων ακροάσεων.

11. Τη λήψη απόφασης κατά την οποία λαμβάνονται υπόψη και τα αποτελέσματα τυχόν δημόσιας ακρόασης και συνεκτιμώνται οι παράγοντες προστασίας του περιβάλλοντος.

12. Την υποχρέωση της αρμόδιας αρχής να παρακολουθεί τυχόν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον που προκαλούνται από τα προγράμματα και τη δυνατότητα της Περιβαλλοντικής Αρχής να προβαίνει σε παρακολούθηση οποιουδήποτε μέτρου ή όρου.

Στις 5 Μαΐου 2005 ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών, με επιστολή του προς τη Βουλή, πληροφόρησε το σώμα ότι το νομοσχέδιο αποσύρεται. Στην εν λόγω επιστολή, μεταξύ άλλων, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

1. Κατά τη διάρκεια της εκτεταμένης και σε βάθος συζήτησης του νομοσχεδίου ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος δόθηκε σε όλους τους συμμετέχοντες, μεταξύ αυτών και σε εκπροσώπους διάφορων κρατικών υπηρεσιών ή άλλων φορέων, η δυνατότητα ουσιαστικής εμβάθυνσης στο γράμμα και στο πνεύμα της σχετικής Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συζήτηση ανέδειξε διάφορες προσεγγίσεις και ερμηνείες προνοιών της Οδηγίας, αλλά έθεσε και υπό κρίση την ανάγκη περίληψης στο νομοσχέδιο προνοιών εκτός της Οδηγίας.

2. Ο προβληματισμός επεκτάθηκε και όσον αφορά το βάρος που θα αναλάβει το διοικητικό σύστημα για τη διαχείριση της εφαρμογής των προνοιών της προταθείσας νομοθεσίας, που, σύμφωνα με ορισμένες απόψεις, κρίνεται πέραν του αναγκαίου ή δικαιολογημένου. Συγκεκριμένα, διατυπώθηκαν ανησυχίες και αμφιβολίες για την ορθότητα θεσμοθέτησης ορισμένων ρυθμίσεων οι οποίες θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις, χωρίς να διασφαλίζουν κατ’ ανάγκη καλύτερο αποτέλεσμα, σε σύγκριση με ρυθμίσεις απλούστερες, ταχύτερες και ευρισκόμενες πλησιέστερα προς το πνεύμα της Οδηγίας.

3. Από την εν λόγω συζήτηση προέκυψε, σύμφωνα με την πιο πάνω επιστολή, η ανάγκη ύπαρξης ολοκληρωμένων προτάσεων που θα διασφαλίζουν την πλήρη εναρμόνιση με το κοινοτικό κεκτημένο και την Οδηγία, αλλά ταυτόχρονα θα χαρακτηρίζονται από απλότητα, αποτελεσματικότητα και ταχύτητα, θα αξιοποιούν κατά τρόπο καλύτερο την κατανομή αρμοδιοτήτων και δεξιοτήτων των διάφορων κρατικών οργάνων και υπηρεσιών και θα αποτρέπουν τις ασυνέχειες, τριβές και τη σπατάλη πόρων και ανθρώπινου δυναμικού.

4. Λαμβανομένων υπόψη των προβληματισμών αυτών και παρά την καθυστέρηση στην εναρμόνιση της κυπριακής νομοθεσίας με τη συγκεκριμένη νομοθεσία, το Υπουργικό Συμβούλιο έκρινε ότι δικαιολογείται η επανεξέταση του περιεχομένου του νομοσχεδίου που έχει κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Για το λόγο αυτό το κατατεθέν νομοσχέδιο αποσύρεται, με στόχο και δέσμευση να κατατεθεί νέο νομοσχέδιο το συντομότερο δυνατό.

Στις 23 Ιουνίου 2005, με σχετική επιστολή του, το Υπουργείο Εξωτερικών επανακατέθεσε νομοσχέδιο με τίτλο «Ο περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Σχέδια και/ή Προγράμματα Νόμος του 2005». Στη σχετική συνοδευτική επιστολή αναφέρεται ότι το νομοσχέδιο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στη συνεδρία του ημερομηνίας 22 Ιουνίου 2005. Στην ίδια επιστολή επισημαίνεται ότι το εν λόγω νομοσχέδιο:

1. είχε αρχικά κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων στις 26 Οκτωβρίου 2004 και στη συνέχεια αποσύρθηκε με επιστολή στις 5 Μαΐου 2005 και

2. κατατίθεται εκ νέου και σε αυτό περιλαμβάνονται οι τροπολογίες που είχε επιφέρει στο αρχικό κείμενο η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος μέχρι και τη συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2005.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε τρεις νέες συνεδριάσεις της, που πραγματοποιήθηκαν την 1η και στις 5 και 8 Ιουλίου 2005. Στις συνεδρίες αυτές κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών, του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος.

Υπό το φως των πιο πάνω και λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη καθυστερήσει σοβαρά στην υιοθέτηση της σχετικής Οδηγίας, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος εισηγείται κατά πλειοψηφία την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο, αφού προηγουμένως τροποποιηθεί, ώστε να συμπεριληφθούν:

1. πρόνοια με βάση την οποία δε θα εφαρμόζονται οι διατάξεις του νόμου στα σχέδια ή και προγράμματα που εξυπηρετούν αποκλειστικά σκοπούς άμυνας ή καταστάσεις έκτακτης ανάγκης,

2. διάταξη με βάση την οποία η Περιβαλλοντική Αρχή πριν από τη λήψη τελικής απόφασης λαμβάνει υπόψη ως ουσιώδη παράγοντα την άποψη της Επιτροπής Αξιολόγησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Σχέδια και/ή Προγράμματα.

Η πρόεδρος και τα μέλη της επιτροπής βουλευτές των κοινοβουλευτικών ομάδων ΑΚΕΛ-Αριστερά Νέες Δυνάμεις, του Δημοκρατικού Κόμματος, καθώς και η βουλευτής των Ενωμένων Δημοκρατών, παρ’ όλο που τάσσονται υπέρ της ψήφισης του εν λόγω νομοσχεδίου, δήλωσαν ότι εξακολουθούν να έχουν επιφυλάξεις για ορισμένες πρόνοιές του ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα τοπικά σχέδια και επιφυλάχθηκαν να επανέλθουν σύντομα με τροποποιήσεις στο νόμο.

Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν κατά τη συζήτηση του θέματος στην ολομέλεια της Βουλής.

Το μέλος της επιτροπής βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών δηλώνει ότι εξακολουθεί να έχει επιφυλάξεις για τις πρόνοιες του νομοσχεδίου που αφορούν το δικαίωμα του Υπουργικού Συμβουλίου να εξαιρεί σχέδια και/ή προγράμματα από τη διαδικασία της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, τη σύνθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, τη διαδικασία διεξαγωγής δημόσιας ακρόασης, το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας, την αντιμετώπιση των σχεδίων/προγραμμάτων που αφορούν την άμυνα, γι’ αυτό και επιφυλάχθηκε να επανέλθει σύντομα με τροποποιήσεις στο νόμο.

Με βάση τα πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος κατά πλειοψηφία των μελών της εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο, αφού προηγουμένως τροποποιηθεί ο τίτλος του, ώστε να αναφέρεται ως «Ο περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Σχέδια και/ή Προγράμματα Νόμος του 2005».

 

12 Ιουλίου 2005

 

 

     

    

 
 

     © Copyright 2000.  Η Βουλή των Αντιπροσώπων