Αρχείο

    

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα για το θέμα που τιτλοφορείται «Η παραβίαση των δικαιωμάτων των κωφών ατόμων στην Κύπρο»

Παρόντες:

Σοφοκλής Φυττής, πρόεδρος Χρίστος Κληρίδης
Νεόφυτος Κωνσταντίνου  
Τάκης Χατζηγεωργίου Μη μέλη της επιτροπής:
Κυριάκος Τυρίμος Αθηνά Κυριακίδου
Ελένη Μαύρου Γιώργος Περδίκης
Νίκος Τορναρίτης Ανδρούλα Βασιλείου
Ελένη Θεοχάρους  

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα μελέτησε το πιο πάνω θέμα, που ενεγράφη έπειτα από πρόταση των βουλευτών κ. Ελένης Θεοχάρους και Ελένης Μαύρου, σε πέντε συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 22 Φεβρουαρίου, στις 5 Απριλίου, στις 17 Μαΐου, την 21η και στις 28 Ιουνίου του 2005. Στα πλαίσια των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, του Υπουργείου Υγείας, του Τμήματος Εργασίας και των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, της Σχολής Κωφών, η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Σχολής Κωφών, εκπρόσωποι του Συνδέσμου Γονέων Κωφών Παιδιών, της Ομοσπονδίας Κωφών Κύπρου, καθώς και ο διευθυντής της ωτορινολαρυγγολογικής κλινικής του Μακάρειου Νοσοκομείου.

 

1. Εισαγωγή του θέματος

Εισάγοντας το υπό αναφορά θέμα η πρώτη εκ των εισηγητριών του, βουλευτής κ. Ελένη Θεοχάρους, ανέφερε ότι στην Κύπρο παρουσιάζεται το φαινόμενο της καταπάτησης των δικαιωμάτων των κωφών ατόμων. Το θέμα αυτό, όπως ανέφερε, εξέτασαν πολλές κοινοβουλευτικές επιτροπές χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Κατά την ίδια, ένα από τα πλέον κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν είναι το γεγονός ότι οι αρμόδιοι δεν προβαίνουν σε έγκαιρη διάγνωση της κώφωσης στα βρέφη και στη συνέχεια τα ακουστικά, ενώ παρέχονται δωρεάν, για να τα αποκτήσουν όσοι τα έχουν απόλυτη ανάγκη, πρέπει να μπουν σε λίστα αναμονής. Με αυτό τον τρόπο παρατηρείται καθυστέρηση στην τοποθέτησή τους εκεί όπου τα χρειάζονται και τα έχουν ανάγκη. Η ίδια τόνισε επίσης ότι δεν αναγνωρίζεται η νοηματική γλώσσα ως επίσημη γλώσσα και η επαγγελματική κατάρτιση και αποκατάσταση των κωφών ατόμων δεν είναι ικανοποιητική ή είναι σχεδόν ανύπαρκτη, γι’ αυτό πρέπει να δοθούν κίνητρα από το κράτος σε εργοδότες, ώστε να προσλαμβάνουν κωφά άτομα για εργοδότηση. Σύμφωνα με την ίδια, παρατηρείται επίσης το φαινόμενο στους δρόμους να μην υπάρχουν συστήματα για υποβοήθηση των κωφών ανθρώπων και η παρουσία βοηθητικής τηλεφωνικής επικοινωνίας είναι ανύπαρκτη. Επίσης τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν υποχρέωση, στα πλαίσια της κοινωνικής τους ευθύνης, να παρέχουν πληροφόρηση και στα άτομα αυτά. Ειδικότερα, η τηλεόραση οφείλει να χρησιμοποιεί τη νοηματική γλώσσα στις ειδήσεις, πράγμα που γίνεται σε μικρό βαθμό. Η ίδια πρόσθεσε ότι πρέπει να υποτιτλίζονται ελληνικές ταινίες, κινούμενα σχέδια και επιμορφωτικές εκπομπές και οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας να παρέχουν SMS επικοινωνία με μηνύματα και τουλάχιστο δύο χιλιάδες δωρεάν μηνύματα στα άτομα αυτά, επιστρέφοντας με τον τρόπο αυτό μέρος του εθνικού πλούτου που διαχειρίζονται. Κλείνοντας την εισήγησή της, η κ. Ελένη Θεοχάρους ανέφερε ότι πρέπει το κράτος και όλοι οι αρμόδιοι φορείς να διαβουλευθούν με τους εκπροσώπους των κωφών ατόμων, ώστε να τους δοθεί στήριξη σε όλους τους τομείς της ζωής τους, για να απολαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλη τους την έκταση.

Εισάγοντας το υπό αναφορά θέμα η δεύτερη εκ των εισηγητριών του, βουλευτής κ. Ελένη Μαύρου, διαπίστωσε ότι δυστυχώς υστερεί κατά πολύ ο τομέας της πλήρους και ισότιμης απασχόλησης των κωφών ατόμων και απουσιάζει η άμεση εφαρμογή θετικών μέτρων και δράσεων. Σύμφωνα με την ίδια, οι ενήλικοι κωφοί συνήθως περιορίζονται σε επαγγέλματα με χαμηλές απολαβές και δεν τυγχάνουν ευκαιριών επαγγελματικής ανέλιξης, ενώ συχνά στερούνται βασικών εργασιακών δικαιωμάτων. Πρέπει, τόνισε η ίδια, άμεσα να εκπονηθεί σχετική έρευνα και να ετοιμαστούν προγράμματα κατάρτισης και εξειδίκευσης, καθώς και ειδικά προγράμματα ενθάρρυνσης της πρόσληψης κωφών ατόμων φέρνοντας ως παράδειγμα χώρες του εξωτερικού όπου επιβάλλεται η εργοδότηση ποσοστού τουλάχιστο 5% ατόμων με αναπηρίες, όταν ο εργοδότης εργοδοτεί συνολικά πέραν των εκατόν υπαλλήλων.

Αναφερόμενη η κ. Ελένη Μαύρου στο γεγονός ότι η νοηματική γλώσσα δεν είναι αναγνωρισμένη στην Κύπρο, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στις πλείστες ευρωπαϊκές χώρες, σημείωσε ότι αυτό συχνά στερεί από τα κωφά άτομα την πρόσβαση στην πληροφόρηση και την ενημέρωση σε δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία, νοσοκομεία, ακόμη και κατά την υπεράσπισή τους σε δικαστήρια ή αστυνομικούς σταθμούς κ.λπ.

Η κ. Ελένη Μαύρου υπογράμμισε την ανάγκη εφαρμογής ανιχνευτικού προγράμματος σε όλα τα νεογέννητα για διακρίβωση τυχόν απώλειας της ακοής. Αναφερόμενη στη διαδικασία τοποθέτησης κοχλιακού εμφυτεύματος, η οποία, όταν γίνεται έγκαιρα, μπορεί να συμβάλει στην πλήρη ενσωμάτωση του παιδιού στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, τόνισε ότι αυτή πρέπει να διασφαλίζει το δικαίωμα στην ελεύθερη πληροφόρηση και επιλογή.

Σύμφωνα με την ίδια, προβλήματα αντιμετωπίζουν και τα ενταγμένα παιδιά, αφού οι γονείς τους αναγκάζονται να προσλαμβάνουν τα απογεύματα επαγγελματίες για ενισχυτικά μαθήματα, με συνέπεια να επιβαρύνονται με μεγάλο κόστος. Ως εκ τούτου, εισηγήθηκε τη δημιουργία τάξεων στα επιμορφωτικά ινστιτούτα ή στη Σχολή Κωφών για ειδικά επαναληπτικά μαθήματα και την ενίσχυση της διδασκαλίας με ηλεκτρονικά μέσα, ενώ παρόμοιες ρυθμίσεις θα πρέπει να γίνουν και για τις ανάγκες που υπάρχουν σε σχέση με τη λογοθεραπεία.

Η ίδια τόνισε επίσης ότι ένας από τους σημαντικούς ανασταλτικούς παράγοντες για εξεύρεση εργασίας από τα κωφά άτομα είναι η μη αναγνώριση του απολυτηρίου της Σχολής Κωφών, θέμα που πρέπει να λυθεί άμεσα μέσω της αναβάθμισης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων της σχολής ή και της αναγνώρισης του απολυτηρίου που παρέχει μέχρι σήμερα η σχολή τουλάχιστον ως ισότιμου με αυτό της τρίτης γυμνασίου. Σε σχέση με την παραχώρηση θέσεων στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε υποψηφίους που ανήκουν σε ομάδες αναπήρων, θαλασσαιμικών, καρκινοπαθών κ.λπ., εισηγήθηκε όπως η ποσόστωση 3% κατανέμεται μεταξύ ατόμων με νευροαισθητηριακές αναπηρίες και των υπόλοιπων κατηγοριών ατόμων, ώστε να κατοχυρώνεται και η εισδοχή στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ενός μικρού αριθμού κωφών και τυφλών ατόμων.

Αναφερόμενη στην πρόθεση να τεθούν εισοδηματικά κριτήρια στο επίδομα αναπηρίας που δίνεται σε κωφά ή βαρήκοα παιδιά, τόνισε την ανάγκη το επίδομα αναπηρίας να ρυθμίζεται από άλλη νομοθεσία, η οποία να λαμβάνει υπόψη την αναπηρία και όχι μόνο οικονομικά κριτήρια, ώστε να βοηθούνται τα άτομα αυτά να φθάνουν στο βιοτικό επίπεδο του υπόλοιπου πληθυσμού. Η ίδια πρόσθεσε ακόμη ότι είναι σχεδόν ανύπαρκτες οι υπηρεσίες στήριξης και ψυχολογικής ενδυνάμωσης όχι μόνο σε γονείς με κωφά παιδιά αλλά και σε παιδιά με κωφούς γονείς. Ανέφερε επίσης ότι η Υπηρεσία Μερίμνης Αναπήρων επιχορηγεί “θεωρητικά” την αγορά φαξ, ξυπνητηριού, ηλεκτρονικών υπολογιστών σε όλα τα κωφά άτομα, όμως αυτό δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση ενήλικων κωφών ατόμων που εργοδοτούνται και στην περίπτωση ατόμων άνω των σαράντα πέντε ετών, με αποτέλεσμα να μην έχουν τη δυνατότητα βελτίωσης των προοπτικών εργοδότησής τους. Τέλος, η κ. Ελένη Μαύρου τόνισε ότι οφείλουν οι κρατικοί φορείς να εργαστούν με τα άτομα αυτά και να βρουν πρακτικές λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κωφοί πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας.

2. Απόψεις που κατατέθηκαν ενώπιον της επιτροπής

Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Γονέων Κωφών Παιδιών, σχολιάζοντας το υπό αναφορά θέμα, ανέφερε ότι οι εισηγήτριες του θέματος τοποθέτησαν με πολύ ορθό τρόπο τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα κωφά άτομα στην Κύπρο. Στη συνέχεια, ο ίδιος εκπρόσωπος αναφέρθηκε στα ακόλουθα αιτήματα του συνδέσμου:

● Οι γονείς των κωφών παιδιών θέλουν να αποφασίζουν οι ίδιοι για τον τύπο του κοχλιακού εμφυτεύματος που θα τοποθετείται στα παιδιά τους. Επίσης επιθυμούν να διαλέγουν το θεράποντα ιατρό και το νοσηλευτικό ίδρυμα το οποίο θα παρέχει τους ειδικούς για την εγχείρηση.

● Πρέπει το κράτος να μεριμνήσει ώστε οι γονείς των κωφών παιδιών να λαμβάνουν βοήθεια για υποβοήθηση των παιδιών τους κατά τον απογευματινό χρόνο για σκοπούς μελέτης.

● Πρέπει να αναγνωριστεί από το κράτος η νοηματική γλώσσα.

● Πρέπει να επιχορηγείται η αγορά ακουστικών.

● Το επίδομα αναπηρίας που λαμβάνουν τα κωφά άτομα πρέπει να δίδεται ξεχωριστά και όχι με τους ίδιους όρους με τους οποίους δίδεται σε αναξιοπαθούντες και σε άλλα άτομα.

● Το ποσό που αποκλείει κάποιον από τη λήψη δημόσιου βοηθήματος πρέπει να αυξηθεί πέραν των £120, ποσό που ισχύει σήμερα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη οποιοδήποτε άλλο χρηματικό βοήθημα που λαμβάνουν τα άτομα είτε από συγγενείς είτε από ταμιευτήριο που βάζουν τα παιδιά στο σχολείο.

Ο εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Κωφών, αφού κατέθεσε στην επιτροπή και γραπτό υπόμνημα της ομοσπονδίας, ανέφερε τα ακόλουθα:

1. Στην Κύπρο δεν αναγνωρίζεται μέχρι σήμερα η νοηματική γλώσσα.

2. Δεν αναγνωρίζεται το απολυτήριο της Σχολής Κωφών ως ισάξιο των απολυτηρίων των σχολείων γενικής εκπαίδευσης.

3. Παραγνωρίζεται η ενημέρωση των κωφών πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας από τα πλείστα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά και τις δημόσιες υπηρεσίες.

4. Το Υπουργικό Συμβούλιο αγνόησε παντελώς την ύπαρξη κωφών ατόμων στα πλαίσια του διορισμού μελών του διοικητικού συμβουλίου της Σχολής Κωφών, που είναι υπεύθυνο για την εκπαίδευση και την ένταξη ενήλικων κωφών, καθώς και για τις υπηρεσίες και τα μέσα που είναι αναγκαία για τα άτομα αυτά.

5. Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θεωρεί τα κωφά άτομα ως δεύτερης τάξης εργατικό δυναμικό ένεκα της κώφωσής τους, αφού διακόπτει το επίδομα ανεργίας που τους παρέχει για τόσο χρόνο όσο και για τους υπόλοιπους εργοδοτουμένους, παρά το γεγονός ότι κατά κανόνα είναι δυσκολότερη η εξεύρεση εργασίας από τα κωφά άτομα. Υπάρχουν θέσεις εργασίας στις απαιτήσεις των οποίων μπορούν τα κωφά άτομα να ανταποκριθούν, αλλά δυστυχώς παραγνωρίζονται στην πρόσληψη και προσλαμβάνονται άλλοι στη θέση τους.

6. Η παραμέληση από την πολιτεία της υποχρέωσής της για εξασφάλιση διερμηνέων της νοηματικής γλώσσας έχει θέσει τους κωφούς σε κοινωνική απόγνωση και απομόνωση.

7. Απαιτείται ίσος χρόνος εκπαίδευσης των κωφών μαθητών με το χρόνο που απαιτείται και για ακούοντες μαθητές.

8. Το επίδομα αναπηρίας των κωφών ατόμων αποτελεί “επίδομα αναπηρίας” και δεν πρέπει να αποκόπτεται, όταν τα κωφά άτομα εξοικονομούν κάποια χρήματα και έχουν τραπεζικές καταθέσεις που ξεπερνούν τις £500.

Ο εκπρόσωπος της Σχολής Κωφών τόνισε με τη σειρά του την ανάγκη να αναγνωριστεί η νοηματική γλώσσα, ώστε η εκπαίδευση μέσω της νοηματικής γλώσσας να αποτελεί μία επιλογή μεταξύ άλλων επιλογών, η οποία πρέπει να αναγνωριστεί από το κράτος. Ο ίδιος τόνισε ότι οι μαθητές της Σχολής Κωφών δεν έχουν αποκτήσει ακόμη το δικαίωμα να τυγχάνουν ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης και ισότιμης εκπαίδευσης σε σχέση με τους ακούοντες, ακόμη ούτε και σε σχέση με άλλους κωφούς μαθητές που φοιτούν σε κανονικά σχολεία.

Επιπρόσθετα με τα πιο πάνω, η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Σχολής Κωφών υπογράμμισε την ανάγκη να λυθούν με πρακτικά μέτρα από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς όλα τα προβλήματα που έχουν αναφερθεί, ώστε τα κωφά άτομα να τυγχάνουν κοινωνικής και επαγγελματικής κατάρτισης ισότιμης με αυτή της οποίας τυγχάνουν οι άλλοι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο εκπρόσωπος του Τμήματος Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε γραπτό υπόμνημα που κατέθεσε στην επιτροπή ανέφερε τα ακόλουθα:

1. Όλα τα άτομα με κώφωση, ανεξαρτήτως ηλικίας, δύνανται να τύχουν επιχορήγησης μέσω του σχεδίου παροχής οικονομικής βοήθειας για αντιμετώπιση ειδικών αναγκών των αναπήρων (έκτακτα βοηθήματα σε αναπήρους και οργανώσεις αναπήρων), εφόσον πληρούν τους όρους του συγκεκριμένου σχεδίου. Ο σκοπός του σχεδίου αυτού είναι η παροχή οικονομικής βοήθειας για αγορά οργάνων ή βοηθημάτων από άτομα με αναπηρίες για διευκόλυνση της επαγγελματικής τους αποκατάστασης ή για βελτίωση της κατάστασης της υγείας τους. Οι μόνες περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν παρέχονται ηλεκτρονικοί υπολογιστές σε άτομα με κώφωση είναι όταν αυτά εργοδοτούνται, οπότε ο εργοδότης τους φέρει πλέον την ευθύνη να τους εφοδιάσει με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, αν υπάρχει ανάγκη εργασίας στο σπίτι τους.

2. Για την επαγγελματική αποκατάσταση των κωφών ατόμων ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων επέδειξε έντονο ενδιαφέρον και έδωσε οδηγίες να εξευρεθούν τρόποι απάμβλυνσης των προβλημάτων τους, με την κατάλληλη τοποθέτηση των ατόμων αυτών σε θέσεις τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, με τη συνεργασία των αρμόδιων φορέων και κυβερνητικών τμημάτων. Προς την κατεύθυνση αυτή δόθηκαν οδηγίες πρόσφατα στα Επαρχιακά Γραφεία Εργασίας να συμβουλεύουν και να προτρέπουν τα άτομα με κώφωση να εγγράφονται για επαγγέλματα τα οποία δεν απαιτούν απολυτήριο λυκείου.

3. Πρέπει να δοθεί από την Ομοσπονδία Κωφών και από τη Σχολή Κωφών στο Τμήμα Εργασίας κατάλογος με τον αριθμό των κωφών ατόμων οι οποίοι είναι άνεργοι, ώστε να μεθοδευθούν ενέργειες από το υπουργείο για απάμβλυνση του προβλήματος της ανεργίας. Σημειώνεται ότι στα Επαρχιακά Γραφεία Εργασίας τα άτομα με κώφωση τα οποία είναι γραμμένα στον κατάλογο των ειδικών περιπτώσεων, στα οποία παρέχεται προτεραιότητα στην πρόσληψη, ανέρχονται σήμερα στα εξήντα ένα, από τα οποία δεκαπέντε είναι γραμμένα για καλύτερη απασχόληση και σαράντα έξι είναι άνεργοι.

4. Πέραν των υφιστάμενων προγραμμάτων για επαγγελματική αποκατάσταση ατόμων με αναπηρία που εφαρμόζει το Τμήμα Εργασίας, πολύ σύντομα θα εξαγγελθούν σχέδια για παροχή κινήτρων προς τους εργοδότες για εργοδότηση ατόμων με αναπηρία, τα οποία θα συγχρηματοδοτηθούν από τα ευρωπαϊκά κοινοτικά ταμεία. Παράλληλα με τα πιο πάνω σχέδια προωθείται η ετοιμασία κανονισμών με βάση τις πρόνοιες της βασικής νομοθεσίας περί Ατόμων με Αναπηρίες, οι οποίοι αναμένεται να λύσουν αρκετά προβλήματα των ατόμων με κώφωση.

Η εκπρόσωπος του Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ανέφερε ότι υπάρχουν διακόσιες ενενήντα έξι περιπτώσεις αναπήρων που βοηθούνται με δημόσιο βοήθημα. Για την παροχή του δημόσιου βοηθήματος η υπηρεσία ερευνά την οικονομική κατάσταση του λήπτη και αν αυτή αλλάξει προς το καλύτερο, τότε οι λήπτες παίρνουν μειωμένο επίδομα ή δεν παίρνουν καθόλου επίδομα. Η ίδια τόνισε ότι οι υπηρεσίες ενθαρρύνουν τα άτομα με κώφωση να εργαστούν και περαιτέρω, με βάση πρόνοια της νομοθεσίας, για την παροχή του δημοσίου βοηθήματος δε λαμβάνονται υπόψη οι πρώτες £120 που παίρνει ένα κωφό άτομο.

Ο διευθυντής της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, σχολιάζοντας το υπό αναφορά θέμα, ανέφερε ότι στην υφιστάμενη νομοθεσία υπάρχει πρόνοια για χρήση της νοηματικής γλώσσας στα δελτία ειδήσεων για κωφά άτομα, το γνωστό “παραθυράκι”. Ο ίδιος ανέφερε περαιτέρω ότι έχει συσταθεί μία επιτροπή η οποία σε σύντομο χρονικό διάστημα θα εισηγηθεί τροποποιήσεις και θα εκπονήσει μελέτες όσον αφορά τεχνικά θέματα που αφορούν ψηφιακές πλατφόρμες, οπτικές και λεκτικές επεξηγήσεις ή/και ηχητικές επεξηγήσεις. Η επιτροπή αυτή θα διαβουλευθεί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Ο ίδιος τόνισε ότι ως διευθυντής της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου επιθυμεί και ο ίδιος τη χρήση ολόκληρης της οθόνης (full screen) κατά τη μετάδοση των δελτίων ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ανέφερε τα εξής:

1. Έχει συσταθεί ειδική διατμηματική επιτροπή, με τη συμμετοχή και του διευθυντή της Σχολής Κωφών, η οποία μελετά τις αλλαγές ή/και τροποποιήσεις που πρέπει να γίνουν, ώστε να καταστεί δυνατή η αναγνώριση του απολυτηρίου της Σχολής Κωφών ως ισότιμου των αντίστοιχων απολυτηρίων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η επιτροπή έχει ήδη ολοκληρώσει τη μελέτη του θέματος και έχει υποβάλει σχετικές απόψεις/εισηγήσεις.

2. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, με βάση τις απόψεις της πιο πάνω επιτροπής, αναγνωρίζει ως θέμα ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης το δικαίωμα των μαθητών να φοιτούν στη Σχολή Κωφών και να αποκτούν απολυτήριο ισότιμο των απολυτηρίων των ιδρυμάτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Για το σκοπό αυτό το υπουργείο έχει θέσει προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία θα βρίσκονται υπό τη συνεχή εποπτεία και αξιολόγηση των αντίστοιχων διευθύνσεων εκπαίδευσης του υπουργείου σε συνεργασία με τη διεύθυνση της σχολής. Τα αντικείμενα διδασκαλίας θα διδάσκονται από εκπαιδευτικούς της αντίστοιχης εκπαιδευτικής βαθμίδας κ.ά.

3. Έχει ζητηθεί από το διευθυντή της Σχολής Κωφών να συνεργαστεί με τις διευθύνσεις εκπαίδευσης του υπουργείου για την τήρηση των πιο πάνω προϋποθέσεων, ώστε να είναι δυνατή η έκδοση ισότιμου απολυτηρίου.

Ο διευθυντής της ωτορινολαρυγγολογικής κλινικής του Μακάρειου Νοσοκομείου ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

1. Τα κοχλιακά εμφυτεύματα άρχισαν να τοποθετούνται στα νεογνά με κώφωση από το 1995.

2. Ο ίδιος εισηγήθηκε στο Υπουργείο Υγείας τα εμφυτεύματα αυτά να τοποθετούνται από Ελλαδίτες γιατρούς, αλλά στη συνέχεια το κράτος αποφάσισε να επιχορηγείται η τοποθέτησή τους.

3. Το Μακάρειο Νοσοκομείο δεν παρακολουθεί τη διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων αυτών, παρά μόνο υπογράφει, ώστε αυτά να παραχωρηθούν σε κωφά παιδιά.

4. Από το 2002 εφαρμόζεται ανιχνευτικό πρόγραμμα στα νεογνά.

5. Τα ακουστικά που απαιτείται να χρησιμοποιούν τα κωφά παιδιά αγοράζονται με προσφορές από το κράτος και το Μακάρειο Νοσοκομείο εισηγήθηκε να επιχορηγούνται με το ποσό των £1.200.

Σε συμπλήρωση των πιο πάνω θέσεων, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας ανέφερε ότι προωθείται η διαδικασία αγοράς κοχλιακών εμφυτευμάτων με προσφορές και όχι με επιδότηση από το κράτος και η μετεγχειρητική παρακολούθηση γίνεται στην Κύπρο. Πρόθεση του υπουργείου είναι τα εμφυτεύματα να τοποθετούνται στην Κύπρο και να παρακολουθείται η εξέλιξη της μετεγχειρητικής κατάστασης των ατόμων που υπόκεινται στην επέμβαση. Στη συνέχεια, η ίδια εκπρόσωπος ανέφερε ότι της Επιτροπής Αποκατάστασης Αναπήρων προεδρεύει ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και θέμα των συζητήσεών της είναι όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα κωφά άτομα με στόχο την επίλυση των προβλημάτων αυτών.

Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, με γραπτή επιστολή στην επιτροπή με ημερομηνία 2 Ιουνίου 2005, αναφέρει ότι, κατόπιν διαβουλεύσεων του υπουργείου με τα μέλη του Συνδέσμου Γονέων Κωφών Παιδιών, αποφασίστηκε να τοποθετηθούν ενημερωτικά ταμπλό στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου, καθώς και στο λιμάνι Λεμεσού, στα οποία θα αναγράφονται όλες οι ανακοινώσεις που μεταδίδονται από τα μεγάφωνα. με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η ενημέρωση των κωφών ατόμων. Περαιτέρω, το υπουργείο χαιρετίζει τις αποφάσεις και τις ενέργειες που δρομολογούνται για την απάμβλυνση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα κωφά άτομα.

3. Θέσεις της επιτροπής

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα διαμόρφωσε τις ακόλουθες θέσεις/τοποθετήσεις για το υπό αναφορά θέμα:

1. Διαπίστωσε ότι υπάρχει παραβίαση των δικαιωμάτων των κωφών ατόμων στην Κύπρο.

2. Προτρέπει τα αρμόδια υπουργεία και τους αρμόδιους φορείς να προβούν σε συντονισμένες προσπάθειες με στόχο τα ακόλουθα:

· Την αναγνώριση της νοηματικής γλώσσας, την παροχή διερμηνέα της νοηματικής γλώσσας και την παροχή διερμηνέα της νοηματικής γλώσσας σε ζωτικές υπηρεσίες του κράτους για διευκόλυνση των κωφών ατόμων.

· Την αναγνώριση του υφιστάμενου απολυτηρίου της Σχολής Κωφών ως απολυτηρίου τρίτης γυμνασίου και την προώθηση της αναβάθμισης και αναμόρφωσης του εκπαιδευτικού προγράμματος της Σχολής Κωφών, με στόχο την αναγνώριση του απολυτηρίου του ως ισότιμου των κανονικών σχολείων.

· Τη διασφάλιση του δικαιώματος επιλογής φοίτησης των κωφών παιδιών στα κανονικά σχολεία ή στη Σχολή Κωφών, αφού αυτή αναβαθμιστεί, αναθεωρώντας ταυτόχρονα το ρόλο της Επαρχιακής Επιτροπής Αξιολόγησης.

· Την κατοχύρωση του δικαιώματος επιλογής για τοποθέτηση των κοχλιακών εμφυτευμάτων, διασφαλίζοντας την ποιότητα της επέμβασης και την παρακολούθηση, στη συνέχεια, των αποτελεσμάτων της επέμβασης.

· Την ισότιμη επιδότηση από το Υπουργείο Υγείας των ακουστικών που παρέχονται σε κωφά άτομα.

· Τη μελέτη, σύμφωνα και με αιτήματα άλλων ομάδων, της αύξησης του χρονικού διαστήματος που παρέχεται το επίδομα ανεργίας σε κωφά άτομα.

· Την παροχή στα κωφά άτομα της επιλογής της λογοθεραπείας ή της εκμάθησης της νοηματικής γλώσσας στα σχολεία.

· Την αύξηση του ποσού που δε λαμβάνεται υπόψη για την παροχή δημόσιου βοηθήματος (₤120) σε συνδυασμό με συγκεκριμένα προγράμματα/κίνητρα για την ενθάρρυνση της εργοδότησης κωφών ατόμων και τη μελέτη της πρότασης για καθορισμό του επιδόματος αναπηρίας όχι στη βάση της φιλοσοφίας παροχής βοήθειας για έκτακτη ανάγκη, που διέπει το δημόσιο βοήθημα, αλλά στη βάση άλλων κριτηρίων.

· Την παροχή της αναγκαίας ψυχολογικής στήριξης και καθοδήγησης σε οικογένειες με κωφά άτομα.

· Την κατανομή μέρους της ποσόστωσης του 3% για εισαγωγή σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες στα άτομα με νευροαισθητηριακές αναπηρίες, ώστε να διασφαλίζεται και η εισαγωγή αριθμού κωφών και τυφλών.

3. Η επιτροπή καλεί την Αρχή Ραδιοτηλεόρασης και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να λάβουν μέτρα, ώστε τα κωφά άτομα να τυγχάνουν πλήρους ενημέρωσης και να διευρυνθεί η πρόσβασή τους σε επιμορφωτικά ή ψυχαγωγικά προγράμματα.

Με την ευκαιρία αυτή, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα καλεί όλους τους αρμόδιους φορείς να λάβουν μέτρα για λύση των προβλημάτων των κωφών ατόμων, ώστε τα κωφά άτομα να είναι ισότιμα με όλους τους υπόλοιπους πολίτες της Δημοκρατίας, μέσω της εξασφάλισης ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, εκπαίδευσης, κοινωνικής ένταξης, ενημέρωσης και ικανοποιητικής νοσηλευτικής περίθαλψης γι’ αυτά.

 

4 Ιουλίου 2005

 

 
     

    

 
 

     © Copyright 2000.  Η Βουλή των Αντιπροσώπων