Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας για
τους κανονισμούς που τιτλοφορούνται «Οι περί Λειτουργίας των Δημόσιων
Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2005»
Παρόντες:
Νίκος Τορναρίτης, πρόεδρος |
Γιώργος Βαρνάβα |
Γεώργιος Τάσου |
Πρόδρομος Προδρόμου |
Ιωνάς Νικολάου |
|
Θάσος Μιχαηλίδης |
Μη μέλη της επιτροπής: |
Τάκης Χατζηγεωργίου |
Γεώργιος Γεωργίου |
Γιάννος Λαμάρης |
Μαρίνος Σιζόπουλος |
Αντιγόνη Παπαδοπούλου |
Γιώργος Περδίκης |
Αθηνά Κυριακίδου |
|
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας εξέτασε τους υπό
αναφορά κανονισμούς σε μεγάλο αριθμό εντατικών συνεδριάσεών της, που
πραγματοποιήθηκαν στο χρονικό διάστημα από τον Ιούνιο του 2004 μέχρι τον
Ιούνιο του 2005. Στα πλαίσια της εξέτασης των κανονισμών αυτών, κλήθηκαν
και παρέστησαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας
και Πολιτισμού, του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, του
Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως, των συνδικαλιστικών οργανώσεων των
εκπαιδευτικών ΟΕΛΜΕΚ, ΟΛΤΕΚ και ΠΟΕΔ, της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας
Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Μέσης Εκπαίδευσης και της Παγκύπριας
Συντονιστικής Επιτροπής Μαθητών (ΠΣΕΜ).
Με τους υπό αναφορά κανονισμούς, που εκδίδονται με
βάση τις πρόνοιες του άρθρου 11 του περί Κοινοτικών Σχολείων Μέσης
Εκπαίδευσης Νόμου, όπως αυτός τροποποιήθηκε σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 4
του περί Μεταβιβάσεως της Ασκήσεως των Αρμοδιοτήτων της Ελληνικής
Κοινοτικής Συνελεύσεως και της Ιδρύσεως του Υπουργείου Παιδείας Νόμου,
σκοπείται η αναθεώρηση των βασικών κανονισμών για τη λειτουργία των
δημόσιων σχολείων μέσης εκπαίδευσης, ώστε αυτοί να συνάδουν με τα
σύγχρονα δεδομένα και τις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας, ως αποτέλεσμα
ενός διαλόγου που κράτησε πέραν των δύο χρόνων, με τη συμμετοχή του
αρμόδιου υπουργείου, εκπροσώπων των οργανώσεων των εκπαιδευτικών, των
οργανωμένων μαθητών και του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως. Όλοι οι
εκπρόσωποι συμφώνησαν σε γενικές γραμμές με τις πρόνοιες των κανονισμών
αυτών, παρά τις επιφυλάξεις τους σε επιμέρους σημεία τους.
Ειδικότερα, με τους υπό αναφορά κανονισμούς
προτείνονται, ανάμεσα σ’ άλλα, τα ακόλουθα:
1. Η παροχή της δυνατότητας στον Υπουργό Παιδείας
και Πολιτισμού να διαφοροποιεί τις ημερομηνίες έναρξης και λήξης των
μαθημάτων στα σχολεία (γυμνάσια, λύκεια και τεχνικές σχολές) για
εξυπηρέτηση εκπαιδευτικών αναγκών.
2. Η κατάσταση νόμιμων και λειτουργικών των
διαδικασιών και αποφάσεων των καθηγητικών συλλόγων όσον αφορά στην
αντιμετώπιση των ειδικών περιπτώσεων μαθητών που υστερούν.
3. Η θεσμοθέτηση βασικών αρχών που θα διέπουν τις
διαδικασίες και τις αποφάσεις των καθηγητικών συλλόγων κατά την
εξαγωγή των αποτελεσμάτων για προαγωγή ή απόλυση των μαθητών τόσο του
γυμνασιακού όσο και του λυκειακού κύκλου (μέση και τεχνική
εκπαίδευση).
4. Ο καθορισμός του χαρακτηρισμού της απόδοσης των
μαθητών στη δράση “Δημιουργικότητα, Δράση και Κοινωνική Προσφορά” (ΔΔΚ)
με αντικειμενικά κριτήρια.
5. Η ενίσχυση και βελτίωση του παραγόμενου στα
σχολεία μέσης εκπαίδευσης εκπαιδευτικού έργου με τον περιορισμό του
υφιστάμενου μεγάλου αριθμού απουσιών των μαθητών, τόσο
δικαιολογημένων όσο και αδικαιολόγητων.
6. Η θεραπεία του φαινομένου των άδειων αιθουσών
διδασκαλίας, που παρατηρείται, ιδιαίτερα στη γ΄ λυκείου, κατά τις
τελευταίες μέρες λειτουργίας των σχολείων λόγω της μη προσέλευσης των
μαθητών.
7. Η εύρυθμη και αποδοτική εργασία των σχολείων
μέσης εκπαίδευσης, τόσο κατά τη διάρκεια ολόκληρου του σχολικού έτους
όσο και ιδιαίτερα κατά τις τελευταίες μέρες λειτουργίας των σχολείων.
8. Η επιβράβευση με διάφορους τρόπους της
“ανελλιπούς” φοίτησης των μαθητών.
9. Ο καθορισμός του αριθμού των επιτρεπόμενων
απουσιών από τη δράση ΔΔΚ, οι επιπτώσεις από την ελλιπή συμμετοχή σ’
αυτήν, καθώς και ο τρόπος υπέρβασης της ελλιπούς αυτής συμμετοχής.
10. Ο εκσυγχρονισμός των θεμάτων που έχουν σχέση
με τα δικαιώματα και τα καθήκοντα των μαθητών, καθώς και ο τρόπος
χαρακτηρισμού της διαγωγής τους.
11. Η αντιμετώπιση με δημοκρατικό και παιδαγωγικό
τρόπο των παραπτωμάτων των μαθητών και ο τρόπος επιβολής των
προβλεπόμενων “ποινών”.
12. Η ταύτιση των προνοιών του Κανονισμού με τις
πρόνοιες της «Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού» (Νόμοι 243 του
1999 και 5(ΙΙΙ) του 2000).
13. Ο εμπλουτισμός των διεξαγόμενων εκδρομών και
με άλλα προγράμματα, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα στη Συντονιστική
Επιτροπή να εγκρίνει/καταρτίζει και νέα προγράμματα εκδρομών.
Στα πλαίσια της εξέτασης των υπό αναφορά κανονισμών, η
επιτροπή εξέτασε παράλληλα και τα ακόλουθα αυτεπάγγελτα θέματα, που
ενέγραψαν διάφοροι εισηγητές, θέματα για τα οποία είτε ενσωματώθηκαν
ρυθμίσεις στους υπό αναφορά κανονισμούς είτε παραπέμφθηκαν στο αρμόδιο
υπουργείο για περαιτέρω μελέτη. Τα θέματα αυτά είναι τα ακόλουθα:
1. « Η ανάγκη αντιμετώπισης του φαινομένου
των αδικαιολόγητων απουσιών των τελειόφοιτων μαθητών πριν από το
τέλος της σχολικής χρονιάς και τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου
αυτού.»
(Αυτεπάγγελτη εξέταση έπειτα από πρόταση του
βουλευτή κ. Γεώργιου Γεωργίου).
2. « Η διαδικασία επιλογής των σημαιοφόρων
στις σχολικές παρελάσεις στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης.»
(Αυτεπάγγελτη εξέταση έπειτα από πρόταση του
βουλευτή κ. Μαρίνου Σιζόπουλου).
3. «Τα προβλήματα που προκαλεί στην εκπαίδευση η
χρήση κινητών τηλεφώνων από μαθητές και εκπαιδευτικούς.»
(Αυτεπάγγελτη εξέταση έπειτα από πρόταση του
βουλευτή κ. Γιώργου Περδίκη).
Οι υπό αναφορά κανονισμοί έτυχαν ενδελεχούς μελέτης
από ειδική υποεπιτροπή που συνέστησε η επιτροπή με τίτλο: «Υποεπιτροπή
για τη Μελέτη των Κανονισμών Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Μέσης
Εκπαίδευσης», υπό την προεδρία του κ. Πρόδρομου Προδρόμου και με τη
συμμετοχή των κ. Χριστόδουλου Ταραμουντά, Ιωνά Νικολάου, Γιάννου Λαμάρη,
Αντιγόνης Παπαδοπούλου και Γιώργου Βαρνάβα. Η σύνθεση της υποεπιτροπής
αυτής τροποποιήθηκε το Νοέμβριο του 2004, οπότε την προεδρία ανέλαβε ο κ.
Νίκος Τορναρίτης και τα νέα της μέλη ήταν οι κ. Ιωνάς Νικολάου, Θάσος
Μιχαηλίδης, Τάκης Χατζηγεωργίου, Αντιγόνη Παπαδοπούλου και ο κ. Γιώργος
Βαρνάβα.
Η υποεπιτροπή εξέτασε τους υπό αναφορά κανονισμούς σε
μεγάλο αριθμό συνεδριάσεών της με τη συνεργασία εκπροσώπων του Υπουργείου
Παιδείας και Πολιτισμού και της Υπηρεσίας Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του
ίδιου υπουργείου και του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως, τους οποίους
η επιτροπή, με την ευκαιρία αυτή, ευχαριστεί θερμά.
Μετά το τέλος των εργασιών της υποεπιτροπής, οι υπό
αναφορά κανονισμοί τέθηκαν ξανά ενώπιον της ΟΕΛΜΕΚ και της ΠΣΕΜ για
ενημέρωση για τις πρόνοιες των κανονισμών αυτών, μετά από τη λήψη
επιστολής από τις οργανώσεις αυτές και ιδιαίτερα από την ΟΕΛΜΕΚ και την
ΟΛΤΕΚ, οι οποίες διαμαρτύρονταν για ορισμένες πρόνοιές τους.
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας, αφού έλαβε υπόψη
όλα όσα τέθηκαν υπόψη της, εισηγείται στη Βουλή την έγκριση των υπό
αναφορά κανονισμών, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν τελικά, με την ενσωμάτωση σ’
αυτούς των πιο κάτω τροπολογιών:
1. Ενσωματώνονται στους κανονισμούς αυτούς οι όροι
“μαθητής/μαθήτρια” και αντικαθίστανται οι όροι “ελλιπής φοίτηση” και
“ανελλιπής φοίτηση” από τους όρους “μη πλήρης φοίτηση” και “πλήρης
φοίτηση”, αντίστοιχα, ύστερα από αίτημα της ΠΣΕΜ.
2. Παρέχεται η εξουσία στον υπουργό να
διαφοροποιεί τις ημερομηνίες έναρξης και λήξης των μαθημάτων, υπό την
προϋπόθεση ότι δεν επηρεάζεται η συνολική διάρκεια του προβλεπόμενου
αριθμού εργάσιμων ημερών του σχολικού χρόνου.
3. Σε κάθε περίπτωση που ο καθηγητικός σύλλογος
αποφασίζει να επιδειχθεί λελογισμένη επιείκεια για συγκεκριμένο
μαθητή, η σχετική απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη και
καταγράφεται σε πρακτικό.
4. Σε περιπτώσεις μαθητών με σοβαρά προβλήματα
υγείας και εφόσον ο μαθητής προσκομίσει ιατρικό πιστοποιητικό, ο
καθηγητικός σύλλογος μπορεί να μη λάβει υπόψη ορισμένες απουσίες για
σκοπούς προαγωγής του μαθητή, ενώ διευκρινίζεται ότι οι απουσίες
μαθητή που οφείλονται σε αποβολή από το σχολείο θεωρούνται
δικαιολογημένες.
5. Σε μαθητή που συμμετέχει σε εκδηλώσεις της ΠΣΕΜ
δε σημειώνονται απουσίες.
6. Προτείνεται κατά πλειοψηφία η ίδρυση
ανεξάρτητης Επαρχιακής Συντονιστικής Επιτροπής Μαθητών (ΕΣΕΜ) για την
επαρχία Αμμοχώστου. Με την εισήγηση αυτή διαφωνούν οι βουλευτές μέλη
της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις και για το
σκοπό αυτό θα καταθέσουν σχετική τροπολογία, ενώ οι βουλευτές μέλη
του Δημοκρατικού Κόμματος επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην
ολομέλεια της Βουλής.
7. Γίνεται εισήγηση το κεντρικό μαθητικό συμβούλιο
(ΚΜΣ) και η ΕΣΕΜ να μπορούν να γίνουν μέλη του Οργανισμού Νεολαίας
Κύπρου και να κυκλοφορούν έντυπα στο χώρο του σχολείου.
Οι βουλευτές μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας
ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις σε σχετική τροπολογία τους εισηγούνται
την ελεύθερη λειτουργία και δραστηριοποίηση μαθητικών οργανώσεων
μελών του Γενικού Συμβουλευτικού Σώματος του Οργανισμού Νεολαίας, τη
δυνατότητα διακίνησης από αυτές εντύπων και τη διοργάνωση εκδηλώσεων
πολιτιστικού, αθλητικού και επιμορφωτικού χαρακτήρα στο σχολικό χώρο.
8. Μαθητής που καταδικάζεται από αρμόδιο
δικαστήριο για διάπραξη ποινικού αδικήματος να εκπίπτει οποιουδήποτε
σχολικού αξιώματος. Το ίδιο να συμβαίνει και αν ο μαθητής κριθεί
ένοχος, μετά από πειθαρχική διαδικασία, για διάπραξη αδικήματος
σοβαρής σωματικής βλάβης και άλλων σοβαρών αδικημάτων.
9. Προτείνεται οι εσωτερικοί κανονισμοί που
καθορίζουν σαφώς τους κανόνες λειτουργίας των μελών της σχολικής
κοινότητας να είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας της διεύθυνσης του
σχολείου, του καθηγητικού συλλόγου, του κεντρικού μαθητικού
συμβουλίου και του οικείου συνδέσμου γονέων, του οποίου ζητούνται οι
απόψεις, και τελικά αυτοί να διανέμονται σε όλους τους
ενδιαφερομένους.
10. Κατοχυρώνεται η ελευθερία έκφρασης γνώμης ή
απόψεων του μαθητή, χωρίς αυτή να παροτρύνει στην προώθηση κομματικών
θέσεων ή σε μίσος λόγω διαφορών φυλής, φύλου, θρησκείας ή ιθαγένειας.
Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας
ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις σε σχετική τροπολογία τους εισηγούνται τη
διαγραφή του περιορισμού της ελευθερίας έκφρασης που τείνει στην
προώθηση κομματικών θέσεων.
11. Μπορεί να ανατεθεί σε μαθητή, με τη συναίνεσή
του, εργασία εκτός προγράμματος, στα πλαίσια των ενδοσχολικών
δραστηριοτήτων.
12. Προτείνεται ο μαθητής να φορεί στο σχολείο
καθημερινά την εγκεκριμένη από τη σχολική κοινότητα στολή, που
καθορίζει ο καθηγητικός σύλλογος, το μαθητικό συμβούλιο και ο
σύνδεσμος γονέων, με τρόπο ώστε να αποφεύγεται γενικά η υπερβολή στην
εμφάνιση. Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας
ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, καθώς και ο βουλευτής του Κινήματος
Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ σε σχετική τροπολογία τους εισηγούνται την
καθιέρωση της σχολικής στολής από το αρμόδιο υπουργείο.
13. Παρέχεται η ευχέρεια σε μαθητή, αν είναι πέραν
των δεκαέξι ετών, ή στο γονέα ή στον κηδεμόνα μαθητή στην αρχή του
σχολικού έτους να δηλώσει ότι ο μαθητής δε θα συμμετέχει στους
σχολικούς εκκλησιασμούς, οπότε θα παραμένει στο σχολείο.
14. Σε περίπτωση μείωσης της διαγωγής μαθητή, ο
καθηγητικός σύλλογος καλεί τον εκπαιδευτικό ψυχολόγο να συζητήσει
μαζί του την περίπτωση και ο εκπαιδευτικός ψυχολόγος μπορεί να
υποβάλει έκθεση.
15. Μαθητής γυμνασίου ή λυκείου του οποίου η
διαγωγή χαρακτηρίζεται επίμεμπτη ή κακή μπορεί σε εξαιρετικές
περιπτώσεις να αλλάξει σχολείο στην ίδια πόλη ή, αν αυτό είναι
πρακτικά αδύνατο, αυτός παραμένει στο ίδιο σχολείο υπό τη συνεχή
υποστήριξη του εκπαιδευτικού ψυχολόγου ή την υποστήριξη της σχολικής
του μονάδας ή, σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να
παραπεμφθεί να φοιτήσει σε άλλη πόλη.
16. Ενισχύονται τα παιδαγωγικά μέτρα, που δεν
είναι ποινές, εναντίον μαθητών που παραβιάζουν τους κανονισμούς
αυτούς με την προσθήκη σε αυτά του μέτρου της εκτέλεσης κοινωφελούς
σχολικής εργασίας, που στοχεύει κυρίως στην αξιοποίηση των
ικανοτήτων/δεξιοτήτων του μαθητή, και η εργασία αυτή εκτελείται κατά
τη διάρκεια της λειτουργίας του σχολείου, πλην των διαλειμμάτων.
17. Προωθείται στο τέλος των κανονισμών πίνακας
όπου αναγράφονται η συμπεριφορά και τα παραπτώματα, καθώς και τα
παιδαγωγικά μέτρα που μπορούν να ληφθούν διαζευκτικά εναντίον μαθητή
που παραβιάζει τους κανονισμούς αυτούς, αφού ληφθεί υπόψη η
συμπεριφορά του μαθητή στο σύνολό της.
18. Παρέχεται η ευκαιρία σε καταγγελλόμενο μαθητή
να ακουστεί τόσο πριν από τη λήψη απόφασης για την ενοχή του ή μη όσο
και πριν από την επιβολή ποινής, για σκοπούς μετριασμού της ποινής,
και σε περίπτωση που το παράπτωμα επισύρει την ποινή της αποβολής ο
καταγγελλόμενος μαθητής μπορεί να ζητήσει όπως, κατά τη διαδικασία
εξέτασης του παραπτώματος, είναι παρόν και τρίτο πρόσωπο μέλος του
μαθητικού συμβουλίου ή του καθηγητικού συλλόγου.
19. Ο μαθητής στον οποίο επιβλήθηκε το παιδαγωγικό
μέτρο της αποβολής δικαιούται να ζητήσει τη διαγραφή της από τον
καθηγητικό σύλλογο, αν μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς δεν
υποπέσει σε κανένα παράπτωμα.
20. Μαθητής δικαιούται να ζητήσει τη μετατροπή του
παιδαγωγικού μέτρου που του επιβλήθηκε, συμπεριλαμβανομένης και της
αποβολής, σε δραστηριότητα προς όφελος του σχολείου ή του ιδίου.
21. Παρέχεται η ευχέρεια σε μαθητή που
παραπέμπεται στο πειθαρχικό συμβούλιο του σχολείου του να ξέρει από
πριν την καταγγελία εναντίον του ή να ενημερώσει σχετικά το γονιό ή
τον κηδεμόνα του και το συμβούλιο αυτό αποφασίζει εντός δεκαπέντε
εργάσιμων ημερών με δυνατότητα παράτασης στις τριάντα εργάσιμες
ημέρες και, εν πάση περιπτώσει, πριν από τη λήξη της σχολικής
χρονιάς, αν η υπόθεση είναι πολύπλοκη, με βάση τις εισηγήσεις
ειδικών.
22. Οι παρόντες κανονισμοί τίθενται σε ισχύ από το
επόμενο σχολικό έτος.
Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή
Παιδείας εισηγείται στη Βουλή την έγκριση των υπό αναφορά κανονισμών,
όπως αυτοί διαμορφώθηκαν τελικά.
Με την ευκαιρία αυτή, η επιτροπή τονίζει για μια ακόμη
φορά την ανάγκη οι κανονισμοί αυτοί να καταστούν γνωστοί σε όλους όσους
τους αφορούν, ώστε να καταστεί επωφελής η εφαρμογή τους τόσο για τους
μαθητές όσο και για τους καθηγητές, αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία.
Τέλος, η επιτροπή καλεί το αρμόδιο υπουργείο να παρακολουθεί, να
συντονίζει την εφαρμογή τους και να ετοιμάζει ετήσια έκθεση προς την
επιτροπή για αξιολόγηση της εφαρμογής τους στην πράξη.
21η Ιουνίου 2005
|