Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών για το
νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Νομικής Αρωγής (Τροποποιητικός) (Αρ.
2) Νόμος του 2005»
Παρόντες:
Ιωνάς Νικολάου, πρόεδρος |
Γιαννάκης Θωμά |
Ανδρέας Παπαπολυβίου |
Άγις Αγαπίου |
Καίτη Κληρίδου |
Ανδρέας Αγγελίδης |
Αριστοφάνης Γεωργίου |
Χριστόδουλος Ταραμουντάς |
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών εξέτασε το πιο πάνω
νομοσχέδιο σε δύο συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 2 και 16
Ιουνίου 2005. Στα πλαίσια των συνεδριάσεων αυτών παρευρέθηκαν ενώπιον της
επιτροπής ο γενικός διευθυντής και εκπρόσωποι του Υπουργείου Δικαιοσύνης
και Δημοσίας Τάξεως, εκπρόσωποι του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της
Δημοκρατίας και του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση
της νομοθεσίας που διέπει τη νομική αρωγή, έτσι ώστε σε δευτεροβάθμια
διαδικασία να μην απαιτείται από το δικαστήριο η έκδοση νέου
πιστοποιητικού για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, αλλά να λαμβάνεται υπόψη
η κοινωνικοοικονομική έκθεση του Γραφείου Ευημερίας που συντάχθηκε για
τους σκοπούς της πρωτόδικης διαδικασίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιον της
επιτροπής, απώτερος σκοπός του πιο πάνω νομοσχεδίου, το οποίο ετοιμάστηκε
ύστερα από σχετική εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας προς
το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, είναι η ταχύτερη απονομή
της δικαιοσύνης. Ειδικότερα, η προτεινόμενη ρύθμιση κρίθηκε αναγκαία
ύστερα από τη διαπίστωση ότι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία πρόσωπο που
τυγχάνει δωρεάν νομικής αρωγής σε πρωτοβάθμια διαδικασία, για να τύχει
του ίδιου ωφελήματος και στη δευτεροβάθμια διαδικασία, θα πρέπει για το
σκοπό αυτό να επαναλάβει την ίδια διαδικασία για έκδοση νέου
πιστοποιητικού από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο στη βάση νέας
κοινωνικοοικονομικής μελέτης του Γραφείου Ευημερίας, γεγονός που προκαλεί
καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης.
Στο στάδιο της μελέτης του νομοσχεδίου αυτού εγέρθηκε
το ζήτημα της δυνατότητας επέκτασης του θεσμού της νομικής αρωγής και σε
διαδικασίες ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ)
και του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ). Αναφορικά με το πιο πάνω
ζήτημα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως επισήμανε στην
επιτροπή ότι, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία για τη νομική αρωγή και
συγκεκριμένα το άρθρο 5(3)(β) αυτής, σε περίπτωση πολιτικής διαδικασίας
εκτός της Κυπριακής Δημοκρατίας παρέχεται μεν η δυνατότητα νομικής
αρωγής, η οποία όμως περιορίζεται στην παροχή μόνο συμβουλής και δεν
περιλαμβάνει αντιπροσώπευση από δικηγόρο, ενώ σε ό,τι αφορά την
αντιπροσώπευση από δικηγόρο για σκοπούς διαδικασίας ενώπιον του ΕΔΑΔ
παρέχεται νομική αρωγή με βάση τους κανονισμούς λειτουργίας του
δικαστηρίου αυτού. Επιπρόσθετα, η επιτροπή, ύστερα από σχετικές
διευκρινίσεις που της δόθηκαν από τους κυβερνητικούς αρμοδίους, αποφάσισε
την επαναδιατύπωση της διάταξης της οποίας προτείνεται η τροποποίηση και
η οποία αναφέρεται στην παροχή νομικής αρωγής σε δευτεροβάθμια
διαδικασία, ώστε να διασαφηνιστεί ότι το δικαίωμα παροχής δωρεάν νομικής
αρωγής σε δευτεροβάθμια διαδικασία μπορεί να ασκηθεί, ανεξάρτητα από το
αν αυτό δεν ασκήθηκε στο στάδιο της πρωτοβάθμιας διαδικασίας.
Όλοι όσοι παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής
συμφώνησαν με την προτεινόμενη ρύθμιση, όπως αυτή τροποποιήθηκε περαιτέρω
σύμφωνα με την πιο πάνω εισήγηση της επιτροπής.
Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή
Νομικών υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του νομοσχεδίου αυτού
και γι’ αυτό ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή του σε νόμο, όπως
αυτό έχει τελικά διαμορφωθεί στη βάση των πιο πάνω.
Παράλληλα και με την ευκαιρία αυτή, η επιτροπή καλεί
τα αρμόδια υπουργεία όπως εξετάσουν το ενδεχόμενο επέκτασης του θεσμού
της νομικής αρωγής, έτσι ώστε να καλύπτει και αντιπροσώπευση από δικηγόρο
σε διαδικασία που εγείρεται ενώπιον του ΔΕΚ.
21η Ιουνίου 2005
|