Αρχείο

    

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί της Κατοχύρωσης και της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών Νόμος του 2004»

Παρόντες:

Σοφοκλής Φυττής, πρόεδρος

Νίκος Τορναρίτης

Νεόφυτος Κωνσταντίνου

  

Τάκης Χατζηγεωργίου

Μη μέλη της επιτροπής

Κυριάκος Τυρίμος

Ανδρούλα Βασιλείου

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε πέντε συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 2, 9, 16 και 30 Νοεμβρίου και στις 14 Δεκεμβρίου 2004. Στο στάδιο της μελέτης του υπό αναφορά νομοσχεδίου παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας, του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, η Επίτροπος Διοικήσεως, η Επίτροπος Νομοθεσίας, η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, εκπρόσωποι του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, της Κίνησης Διεκδίκησης Δικαιωμάτων των Ασθενών (ΚΙΔΔΑ) και της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Συνδέσμων Πασχόντων και Φίλων.

Με το υπό αναφορά νομοσχέδιο σκοπείται η νομική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών, τα οποία πρέπει να τυγχάνουν σεβασμού από κάθε παροχέα υπηρεσιών υγείας, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και η θέσπιση αποτελεσματικού μηχανισμού για την παρακολούθηση του σεβασμού των δικαιωμάτων αυτών μέσω της σύστασης Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων των Ασθενών.

Σημειώνεται ότι για το ίδιο θέμα εκκρεμεί σχετική πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή στις 7 Νοεμβρίου 2002 από το βουλευτή Κυριάκο Τυρίμο εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις. Η εν λόγω πρόταση νόμου εξετάστηκε από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σε πολλές συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα από τις 15 Απριλίου 2003 μέχρι τις 30 Μαρτίου 2004. Συναφώς, σημειώνεται ότι το υπό αναφορά νομοσχέδιο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην υπό αναφορά πρόταση νόμου, την οποία η Επίτροπος Νομοθεσίας έλαβε υπόψη κατά τη σύνταξη του νομοσχεδίου, του οποίου οι πρόνοιες είναι συμπληρωματικές δικαιωμάτων που απορρέουν από κυρωθείσες διεθνείς συμβάσεις αναφορικά με την προστασία ανθρώπινων δικαιωμάτων, καθώς και από ειδικές νομοθεσίες.

Το ιστορικό της κατάθεσης του υπό αναφορά νομοσχεδίου στη Βουλή έχει ως ακολούθως:

Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 31ης Οκτωβρίου 2002, νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό την Επίτροπο Νομοθεσίας ανέλαβε τη σύνταξη προσχεδίου νόμου για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών. Στην επιτροπή αυτή μετείχαν εκπρόσωποι του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, των Υπουργείων Οικονομικών, Υγείας και Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, της Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου, της Κίνησης Διεκδίκησης Δικαιωμάτων Ασθενών, της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Συνδέσμων Πασχόντων και Φίλων και του Συνδέσμου Γονέων και Φίλων Καρδιοπαθών Παιδιών.

Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή, αφού μελέτησε την ισχύουσα νομοθεσία, τη νομοθεσία άλλων κρατών, διεθνείς συμβάσεις ή διακηρύξεις και άλλες διεθνείς πράξεις στον τομέα της υγείας και των δικαιωμάτων των ασθενών και τη “Χάρτα των Δικαιωμάτων των Ασθενών”, που είχε ετοιμαστεί από την Κίνηση Διεκδίκησης Δικαιωμάτων των Ασθενών (ΚΙΔΔΑ), έθεσε τις πιο κάτω παραμέτρους κατά τη σύνταξη του υπό αναφορά νομοσχεδίου:

1. Οι πρόνοιες του νομοσχεδίου να είναι συμπληρωματικές των δικαιωμάτων που απορρέουν από διεθνείς συμβάσεις τις οποίες η Δημοκρατία έχει κυρώσει, καθώς και νομοθεσιών που αφορούν συγκεκριμένα ανθρώπινα δικαιώματα.

2. Το νομοσχέδιο να μην καλύπτει θέματα που χρήζουν ιδιαίτερης ρύθμισης, όπως π.χ. ψυχικές ασθένειες, μεταμοσχεύσεις κ.λπ., τα οποία, όπως έχει καταδειχθεί με βάση την εμπειρία άλλων κρατών, πρέπει να ρυθμίζονται με ειδική νομοθεσία.

3. Να καθιδρυθούν αποτελεσματικοί μηχανισμοί για την παρακολούθηση του σεβασμού των δικαιωμάτων των ασθενών.

4. Οι ρυθμίσεις να είναι τέτοιες, ώστε να μην καταστήσουν την παροχή φροντίδας υγείας αποτρεπτική για τους παροχείς υπηρεσιών υγείας.

5. Η προτεινόμενη νομοθεσία να είναι απλή, ώστε να αποφευχθούν, στο μέτρο του δυνατού, αμφιλεγόμενα θέματα, τα οποία να καθυστερήσουν ενδεχομένως τη θεσμοθέτησή της.

6. Να χρησιμοποιηθεί ως βάση η “Χάρτα Δικαιωμάτων των Ασθενών” του ΚΙΔΔΑ και να ληφθεί υπόψη η σχετική πρόταση νόμου που εκκρεμεί ενώπιον της Βουλής.

Το νομοσχέδιο το οποίο κατατέθηκε τελικά στη Βουλή ολοκληρώθηκε μετά από εξέταση οκτώ αναθεωρημένων προσχεδίων και αποτελεί προϊόν συναίνεσης των εμπλεκόμενων μερών. Με αυτό κατοχυρώνονται, ειδικότερα, τα ακόλουθα δικαιώματα:

α. καλής ποιότητας και αδιάκοπης συνέχισης της φροντίδας υγείας,

β. επιλογής ιατρού και ιδρύματος,

γ. αξιοπρεπούς μεταχείρισης,

δ. εμπιστευτικότητας,

ε. προστασίας της ιδιωτικής ζωής,

στ. επαρκούς πληροφόρησης,

ζ. συγκατάθεσης,

η. εξασφάλισης δεύτερης ιατρικής γνώμης,

θ. πληροφόρησης σχετικά με το ακριβές κόστος θεραπείας.

Επισημαίνεται ότι από τις ρυθμίσεις του υπό αναφορά νομοσχεδίου εξαιρούνται ρητά θέματα που αφορούν ιατρική πραγματογνωμοσύνη, ιατρική αμέλεια ή αίτημα για καταβολή αποζημιώσεων. Με το νομοσχέδιο προνοείται επίσης η σύσταση και λειτουργία μηχανισμού, ο οποίος θα μεριμνά για τον έλεγχο του έμπρακτου σεβασμού των δικαιωμάτων αυτών από όλους ανεξαίρετα τους παροχείς υπηρεσιών υγείας. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπονται:

1. Η ανάθεση καθηκόντων σε Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών σε κάθε κρατικό νοσοκομείο, ο οποίος πρέπει να είναι ανεξάρτητος από τους παροχείς υπηρεσιών υγείας του νοσοκομείου στο οποίο υπηρετεί.

2. Η σύσταση πενταμελούς Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων (ανά επαρχία), ο πρόεδρος της οποίας πρέπει να είναι ανεξάρτητος από τους παροχείς υπηρεσιών υγείας και τα ιατρικά ιδρύματα που εδρεύουν στη συγκεκριμένη επαρχία. Ανεξάρτητο πρέπει να είναι επίσης και το μέλος της επιτροπής που εξετάζει συγκεκριμένο παράπονο από τον παροχέα υπηρεσιών που αφορά το παράπονο.

Ειδικότερα, κάθε Λειτουργός Δικαιωμάτων των Ασθενών θα έχει αρμοδιότητα:

α. να παρέχει συμβουλές και βοήθεια σε ασθενείς σε σχέση με τα δικαιώματά τους,

β. να χειρίζεται τυχόν παράπονα ασθενών που χρήζουν άμεσου χειρισμού και

γ. να καθοδηγεί και να ενημερώνει το προσωπικό του ιδρύματος για όλα τα θέματα που προκύπτουν από την προτεινόμενη νομοθεσία.

Περαιτέρω, η Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων έχει ως αρμοδιότητα:

α. να εξετάζει παράπονα ασθενών που παραπέμπονται από το Λειτουργό Δικαιωμάτων των Ασθενών ή να ακούει σε δεύτερο βαθμό παράπονα που δεν έχουν ικανοποιηθεί από την απόφασή του.

β. να ασκεί καθήκοντα του Λειτουργού Δικαιωμάτων των Ασθενών για τα άλλα ιδρύματα εκτός των κρατικών νοσοκομείων, περιλαμβανομένων και εκείνων του ιδιωτικού τομέα (ένα μέλος της επιτροπής εξετάζει το παράπονο σε πρώτο βαθμό).

γ. να ακούει σε δεύτερο βαθμό παράπονα ασθενών οι οποίοι δεν έχουν ικανοποιηθεί από την απόφαση που λήφθηκε σε πρώτο βαθμό από το μέλος της επιτροπής.

Περαιτέρω, στο υπό αναφορά νομοσχέδιο περιλαμβάνονται πρόνοιες με βάση τις οποίες η όλη διαδικασία που θα διέπει τη λειτουργία του μηχανισμού ελέγχου να εφαρμόζεται κατά τρόπο, ώστε να μην είναι αποτρεπτική για την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος μεν, να αποτρέπεται δε η άσκηση της λεγόμενης “αμυντικής ιατρικής” εκ μέρους των ιατρών.

Οι εκπρόσωποι της Κίνησης Διεκδίκησης Δικαιωμάτων των Ασθενών (ΚΙΔΔΑ) και της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Συνδέσμων Πασχόντων και Φίλων δήλωσαν ενώπιον της επιτροπής ότι συμφωνούν με το τελικό κείμενο του υπό ψήφιση νομοσχεδίου.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, υιοθετώντας ως θέμα αρχής το υπό αναφορά νομοσχέδιο και αφού προχώρησε σε κατ’ άρθρο μελέτη του, λαμβάνοντας υπόψη τις εισηγήσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων, επέφερε σ’ αυτό αριθμό τροποποιήσεων για σκοπούς καλύτερης εφαρμογής στην πράξη τού υπό ψήφιση νομοσχεδίου.

Η επιτροπή, υπό το φως των πιο πάνω, εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση του υπό αναφορά νομοσχεδίου σε νόμο, όπως αυτό έχει τελικά διαμορφωθεί.

Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην ολομέλεια του σώματος.

 

 

17 Δεκεμβρίου 2004

 
 
     

    

     © Copyright 2000.  Η Βουλή των Αντιπροσώπων