Παρόντες:

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών μελέτησε τις δύο πρώτες υπό αναφορά προτάσεις νόμου που περιλαμβάνονται στο επισυνημμένο παράρτημα σε πολλές συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 18 Φεβρουαρίου του 2002 και 1ης Νοεμβρίου 2004. Εν τω μεταξύ και ενώ εκκρεμούσε η συζήτηση των εν λόγω προτάσεων νόμου, κατατέθηκε στη Βουλή η τρίτη υπό αναφορά πρόταση νόμου, της οποίας το περιεχόμενο είναι συνυφασμένο με το περιεχόμενο των πρώτων προτάσεων νόμου, γι’ αυτό και η επιτροπή αποφάσισε να μελετήσει ταυτόχρονα τις τρεις προτάσεις νόμου. Στα πλαίσια των συνεδριάσεων της επιτροπής για τις προτάσεις νόμου κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιόν της εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών, του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας, του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, της Ένωσης Δήμων Κύπρου και της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου.

Σκοπός της πρώτης πρότασης νόμου, που κατατέθηκε στη Βουλή από το βουλευτή του Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Ανδρέα Παπαπολυβίου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής του ομάδας, είναι η θέσπιση νέας νομοθεσίας που να ρυθμίζει τη δημιουργία, επέκταση, διατήρηση, διαχείριση και λειτουργία των κοιμητηρίων.

Σκοπός της δεύτερης πρότασης νόμου, που κατατέθηκε στη Βουλή από τους τέως βουλευτές κ. Μάριο Ματσάκη και Ανδρέα Χρίστου και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τις κοινοβουλευτικές ομάδες του Δημοκρατικού Κόμματος και του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, αντίστοιχα, είναι η τροποποίηση του περί Ταφής Νόμου, ώστε να δύναται το Υπουργικό Συμβούλιο να διατάξει την παραχώρηση ειδικού χώρου στη Δημοκρατία για σκοπούς ταφής ή άλλης παρόμοιας τελετής για πρόσωπα που αποθνήσκουν στη Δημοκρατία και τα οποία δεν ανήκουν στην ελληνική ορθόδοξη Eκκλησία ή σε θρησκευτική κοινότητα.

Σκοπός της τρίτης πρότασης νόμου, που κατατέθηκε στη Βουλή από το βουλευτή του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις κ. Τάκη Χατζηγεωργίου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής του ομάδας, είναι η τροποποίηση του περί Ταφής Νόμου, ώστε κανονισμοί που θα εκδοθούν με βάση το νόμο αυτό να καθορίζουν την τοπική διάταξη, την έκταση, τη χωροθέτηση, τη μορφή και τις διαστάσεις των τάφων και των μνημείων που ανεγείρονται σε αυτούς, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.

Εισάγοντας την πρώτη υπό αναφορά πρόταση νόμου στην επιτροπή, ο εισηγητής της κ. Ανδρέας Παπαπολυβίου δήλωσε πως σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η αναθεώρηση, η αντικατάσταση και ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας που διέπει τα κοιμητήρια, γιατί οι υφιστάμενες νομοθεσίες περί Ταφής και περί Δημόσιας Υγείας (Ταφή και Εκταφή) κρίνονται αναχρονιστικές και ελλιπείς.

Αναφερόμενος ειδικότερα ο ίδιος εισηγητής στις πρόνοιες της πρότασης νόμου, δήλωσε πως αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

1. Την ανάθεση στις αρχές τοπικής διοίκησης της αποκλειστικής αρμοδιότητας για τη δημιουργία, επέκταση, διατήρηση, διαχείριση και λειτουργία των κοιμητηρίων.

2. Τη διαδικασία απαλλοτρίωσης και επίταξης γης για σκοπούς δημιουργίας κοιμητηρίων.

3. Τη ρύθμιση του καθεστώτος, καθώς και της διάθεσης των τάφων.

4. Την ανέγερση μνημείων επί των τάφων.

5. Τη διαδικασία πώλησης ή ανταλλαγής χώρου κοιμητηρίου.

6. Την εξουσία της αρχής τοπικής διοίκησης για τερματισμό ταφής νεκρών σε συγκεκριμένα κοιμητήρια.

7. Τα έσοδα των κοιμητηρίων.

8. Τις προϋποθέσεις εκταφής πτώματος.

9. Την τήρηση μητρώου ταφής.

10. Τον καθορισμό των αδικημάτων που απορρέουν από την παραβίαση των διατάξεων του προτεινόμενου νόμου και των επιβαλλόμενων ποινών.

Εισάγοντας τη δεύτερη υπό αναφορά πρόταση νόμου στην επιτροπή, οι εισηγητές της τέως βουλευτές κ. Μάριος Ματσάκης και Ανδρέας Χρίστου δήλωσαν πως κατέθεσαν την υπό αναφορά τροποποίηση, με σκοπό να καλυφθεί νομοθετικό κενό που παρατηρήθηκε στον περί Ταφής Νόμο σε σχέση με τη δυνατότητα ταφής ή διενέργειας άλλης παρόμοιας τελετής για πρόσωπα που αποθνήσκουν στη Δημοκρατία και τα οποία δεν ανήκουν στην ελληνική ορθόδοξη Εκκλησία ή σε θρησκευτική κοινότητα.

Εισάγοντας την τρίτη υπό αναφορά πρόταση νόμου στην επιτροπή, ο εισηγητής της κ. Τάκης Χατζηγεωργίου δήλωσε πως αυτή στοχεύει στη διασφάλιση της τάξης και της καλαισθησίας στους χώρους ταφής των νεκρών, καθώς και στην επίτευξη ομοιομορφίας σε αυτούς.

Στα πλαίσια της μελέτης των υπό αναφορά προτάσεων νόμου υποβλήθηκαν από τους εμπλεκομένους που παρευρέθηκαν στην επιτροπή διάφορες εισηγήσεις για τροποποίηση ορισμένων διατάξεων της πρώτης υπό αναφορά πρότασης νόμου, καθώς και για ενοποίηση όλων των υπό συζήτηση προτάσεων νόμου σε ενιαίο κείμενο.

Η επιτροπή, αφού μελέτησε σε βάθος τις εισηγήσεις που τέθηκαν ενώπιόν της, αποφάσισε να ενοποιήσει τα κείμενα των υπό συζήτηση προτάσεων νόμου με την ενσωμάτωση των δύο προτάσεων νόμου που τροποποιούν τον περί Ταφής Νόμο στην πρόταση νόμου που τιτλοφορείται «Ο περί Κοιμητηρίων (Ταφή και Εκταφή) Νόμος του 2002» και να διαμορφώσει το ενοποιημένο κείμενο ως ακολούθως:

1. Με την παραχώρηση αρμοδιότητας στον Υπουργό Εσωτερικών για τα κοιμητήρια που εμπίπτουν στα τοπικά όρια δήμου και με την παραχώρηση αντίστοιχης αρμοδιότητας στον οικείο έπαρχο της κοινότητας στα τοπικά όρια της οποίας εμπίπτει το κοιμητήριο.

2. Με την προσθήκη της έννοιας του όρου “οστεοφυλάκιο”, καθώς και πρόνοιας που προβλέπει τη διαδικασία τοποθέτησης και παραμονής των οστών νεκρών μετά την εκταφή μέσα σ’ αυτό.

3. Με την προσθήκη διάταξης με βάση την οποία σε κάθε κοιμητήριο επιτρέπεται η ανέγερση παρεκκλησιού με απόφαση της αρχής τοπικής διοίκησης, έπειτα από διαβούλευσή της με την εκκλησιαστική αρχή.

4. Με την κατανομή των δαπανών για δημιουργία ή επέκταση κοιμητηρίου μεταξύ των κατοίκων της κοινότητας ανά νοικοκυριό, ανάλογα με την οικονομική του ικανότητα.

5. Με την υποβολή ιεραρχικής προσφυγής στον Υπουργό Εσωτερικών σε περίπτωση ένστασης για το ποσό που έχει κατανεμηθεί.

Περαιτέρω, η επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη της σχετική γνωμάτευση του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ότι η διάταξη της πρότασης νόμου που προνοεί για πώληση ή ανταλλαγή τμήματος ακινήτου ιδιοκτησίας που απαλλοτριώθηκε για σκοπούς δημιουργίας κοιμητηρίου είναι αντισυνταγματική, αποφάσισε να τη διαμορφώσει, με τρόπο που να μην αντίκειται στο σχετικό άρθρο του συντάγματος.

Τέλος, η επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη της την εισήγηση των αντιπροσώπων των θρησκευτικών ομάδων των Λατίνων, των Αρμενίων και των Μαρωνιτών, που παρευρέθηκαν στην επιτροπή, όπως η ιδιοκτησία, η διαχείριση και η λειτουργία των κοιμητηρίων των θρησκευτικών τους ομάδων συνεχίσουν να ισχύουν με βάση το υφιστάμενο καθεστώς, αποφάσισε την προσθήκη στο προτεινόμενο ενιαίο κείμενο σχετικής διάταξης με βάση την οποία θα εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της προτεινόμενης νομοθεσίας τα κοιμητήρια που ανήκουν στις υπό αναφορά θρησκευτικές ομάδες και θα συνεχίσουν να διέπονται από το υφιστάμενο καθεστώς, μέχρις ότου τα θέματα που αφορούν τη δημιουργία, επέκταση, διατήρηση, διαχείριση και λειτουργία των κοιμητηρίων, καθώς και την ταφή των νεκρών καθοριστούν με ειδικό νόμο.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, αφού ενοποίησε και διαμόρφωσε τα κείμενα των υπό αναφορά προτάσεων νόμου, σύμφωνα με τα πιο πάνω, εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση σε νόμο του ενιαίου κειμένου με τίτλο «Ο περί Κοιμητηρίων (Ταφή και Εκταφή) Νόμος του 2004».

Το μέλος της επιτροπής βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών κ. Γιώργος Περδίκης δήλωσε πως θα τοποθετηθεί επί των προνοιών του προτεινόμενου νόμου κατά τη συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής.

2 Νοεμβρίου 2004