Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού για τους κανονισμούς «Οι περί Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (Σχολές και Τμήματα κατά Σχολή) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2019»

Παρόντες:

          Κυριάκος Χατζηγιάννης, πρόεδρος            Πανίκος Λεωνίδου

          Αννίτα Δημητρίου                                          Παύλος Μυλωνάς

          Γιώργος Κάρουλλας                                      Μιχάλης Γιωργάλλας

          Αντρέας Καυκαλιάς                                       Χαράλαμπος Θεοπέμπτου

          Γιώργος Τ. Γεωργίου                                   

          Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού εξέτασε τους πιο πάνω κανονισμούς σε τέσσερις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 18 και 25 Απριλίου 2018, στις 25 Σεπτεμβρίου 2019 και στις 2 Οκτωβρίου 2019.

          Στο στάδιο της μελέτης των κανονισμών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, η πρόεδρος του συμβουλίου του Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης (ΔΙΠΑΕ), του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), του Συνδέσμου Χημικών Μηχανικών Κύπρου και της εταιρείας «Medochemie Ltd».

          Το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ), το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Λεμεσού και η εταιρεία REMEDICA, παρ’ όλο που κλήθηκαν, δεν εκπροσωπήθηκαν στην επιτροπή.  Επισημαίνεται όμως ότι το ΚΕΒΕ με επιστολή του ημερομηνίας 16 Απριλίου 2018 ενημέρωσε την επιτροπή ότι συμφωνεί με τους τροποποιητικούς κανονισμούς.

          Σκοπός των κανονισμών, οι οποίοι εκδίδονται με βάση τα άρθρα 23 και 38 του περί Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου Νόμου, είναι η μετονομασία του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος σε Τμήμα Χημικών Μηχανικών, ώστε να αποδίδεται ακριβέστερα ο προσανατολισμός του και να διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία του ΤΕΠΑΚ.

          Σύμφωνα με τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον της επιτροπής από τους εκπροσώπους το αρμόδιου υπουργείου επισημαίνονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1.      Το ΤΕΠΑΚ έκρινε σκόπιμο να προωθηθεί η προτεινόμενη ρύθμιση, γιατί το πρόγραμμα στη Χημική Μηχανική δεν προσφέρεται σε κανένα άλλο πανεπιστημιακό ίδρυμα της Κύπρου.

2.      Στις 20 Οκτωβρίου του 2016 το ΤΕΠΑΚ είχε υποβάλει αίτηση προς τον Φορέα ΔΙΠΑΕ για αξιολόγηση-πιστοποίηση του νέου προπτυχιακού προγράμματος σπουδών στη Χημική Μηχανική και κατά την 14^η σύνοδό του, τον Γενάρη του 2017, αποφάσισε την πιστοποίηση του εν λόγω προγράμματος σπουδών.

3.      Η προτεινόμενη μετονομασία του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος του ΤΕΠΑΚ σε Τμήμα Χημικών Μηχανικών αποτελεί ορθή πρακτική, διότι η ονομασία του τμήματος θα συμπίπτει με το ήδη πιστοποιημένο πρόγραμμα σπουδών που παρέχει το τμήμα αυτό και θα επιτρέψει την εγγραφή των αποφοίτων του στο ΕΤΕΚ.  Σημειώνεται ότι ένα από τα προβλήματα των έως τώρα αποφοίτων του προγράμματος σπουδών Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος ήταν οι δυσκολίες επαγγελματικής κατοχύρωσης και εξεύρεσης εργασίας σε συναφές αντικείμενο. 

4.      Η προτεινόμενη ρύθμιση, σε συνδυασμό με το ήδη πιστοποιημένο πρόγραμμα σπουδών στη Χημική Μηχανική που προσφέρεται από τον Σεπτέμβριο του 2017, αναμένεται να αναβαθμίσει τις αναπτυξιακές προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, αφού οι απόφοιτοι του τμήματος αυτού θα μπορούν να απασχοληθούν σε τομείς που σχετίζονται μεταξύ άλλων με την εξόρυξη υδρογονανθράκων, τον ενεργειακό σχεδιασμό, την προστασία του περιβάλλοντος και ευρύτερα την αειφόρο ανάπτυξη της χώρας.   

5.      Ειδικότερα, οι χημικοί μηχανικοί μπορούν να απασχοληθούν σε όλους τους τομείς της ενέργειας και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις ολοένα αυξανόμενες ενεργειακές προκλήσεις του μέλλοντος τόσο όσον αφορά στην ανάπτυξη νέων υλικών και εναλλακτικών πηγών ενέργειας όσο και στην ανάπτυξη και εφαρμογή νέων και πιο αποτελεσματικών μεθόδων για την ανόρυξη, παραγωγή και αξιοποίηση πετρελαίου και φυσικού αερίου.  Περαιτέρω, οι χημικοί μηχανικοί μπορούν να απασχοληθούν στον τομέα της μεταποίησης, των φαρμακευτικών προϊόντων, της υγείας, στον σχεδιασμό και στην κατασκευή χαρτιού και πετροχημικών, στην επεξεργασία τροφίμων, κ.λπ.   

6.      Η ίδρυση και λειτουργία του Τμήματος Χημικών Μηχανικών θα χρηματοδοτηθεί από τον υφιστάμενο προϋπολογισμό του ΤΕΠΑΚ χωρίς επιπρόσθετη επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.  Σημειώνεται ότι ήδη έγινε διαβούλευση με εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων, κυρίως του ιδιωτικού τομέα, και όλοι ανέφεραν ότι θεωρούν θετικό βήμα την ίδρυση Τμήματος Χημικών Μηχανικών και ότι από τη λειτουργία του αναμένονται οφέλη για τις επιχειρήσεις και την οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου.

          Με βάση τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην επιτροπή από τους εκπροσώπους του ΤΕΠΑΚ, επισημάνθηκε περαιτέρω ότι αξιοποιούνται τα υφιστάμενα εργαστήρια και οι άλλες υποδομές του υφιστάμενου τμήματος, οι οποίες συμπληρώνονται και με νέο υψηλού επιπέδου εργαστηριακό εξοπλισμό για τις ανάγκες του νέου προγράμματος.  Επίσης, γίνεται χρήση του υφιστάμενου ακαδημαϊκού προσωπικού, το οποίο ενισχύεται με νέο προσωπικό με ειδικότητα στη Χημική Μηχανική.  Επιπρόσθετα, εξασφαλίζονται συνέργειες και με άλλα τμήματα του ΤΕΠΑΚ.

          Στα πλαίσια της περαιτέρω εξέτασης των κανονισμών την επιτροπή απασχόλησαν διάφορα ζητήματα και υποβλήθηκαν ερωτήματα για τα οποία ζητήθηκαν να σταλούν συγκεκριμένα στοιχεία.  Ειδικότερα, τα ζητήματα αυτά επικεντρώνονται κυρίως στα εξής:

1.         Την αναγνώριση του πτυχίου του υφιστάμενου Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος και την κατοχύρωση των υφιστάμενων φοιτητών που φοιτούν στο πιο πάνω τμήμα, καθώς και των αποφοίτων του, ώστε να μη βρεθούν σε δυσμενή θέση λόγω της προωθούμενης αλλαγής.

2.         Το νέο πρόγραμμα σπουδών στη Χημική Μηχανική, το περιεχόμενο των μαθημάτων του και τις διαφορές του από το υφιστάμενο πρόγραμμα σπουδών Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος.

3.         Την ύπαρξη του αναγκαίου εργαστηριακού εξοπλισμού για τις ανάγκες του νέου Τμήματος Χημικών Μηχανικών.

4.         Την ύπαρξη του αναγκαίου και ικανού ακαδημαϊκού προσωπικού για την  στελέχωση του νέου προγράμματος σπουδών.

5.         Την έκθεση του Φορέα ΔΙΠΑΕ για το πρόγραμμα Χημικών Μηχανικών και τις παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν.

          Ο Πρύτανης και ο Αντιπρύτανης Οικονομικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης, ανταποκρινόμενοι στο αίτημα της επιτροπής, απέστειλαν γραπτώς τα πιο πάνω στοιχεία στην επιτροπή.

          Η πρόεδρος του συμβουλίου του Φορέα ΔΙΠΑΕ, αφού επισήμανε ότι ήδη έγινε αξιολόγηση-πιστοποίηση του προγράμματος σπουδών στη Χημική Μηχανική, δήλωσε ότι μετά την έγκριση των προτεινόμενων κανονισμών θα ακολουθήσει και η τμηματική αξιολόγηση.  Όπως επίσης επισήμανε η ίδια, υπάρχει ήδη ικανό διδακτικό προσωπικό για το πρόγραμμα Χημικής Μηχανικής, το οποίο όμως θα ενισχυθεί περαιτέρω για τις ανάγκες του νέου προγράμματος.

          Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη που παρευρέθηκαν στις συνεδρίες συμφώνησαν με τον σκοπό και τις επιδιώξεις των προτεινόμενων κανονισμών.

Ειδικότερα, ο εκπρόσωπος του ΕΤΕΚ ανέφερε μεταξύ άλλων ότι με την προωθούμενη ρύθμιση οι απόφοιτοι του νέου τμήματος θα μπορούν πλέον να εγγράφονται στο ΕΤΕΚ.  Όπως διευκρινιστικά επεσήμανε ο ίδιος, δεν εγγράφονται όλες οι επιστήμες στο ΕΤΕΚ, αλλά μόνο όσες αφορούν τη μηχανική και εμπίπτουν στις ειδικότητες του ΕΤΕΚ.

          Οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Χημικών Μηχανικών Κύπρου, τοποθετούμενοι όσον αφορά το νέο πρόγραμμα σπουδών, επισήμαναν ότι πρέπει να το χαρακτηρίζει η ποιότητα και να υπάρχει ο αναγκαίος εργαστηριακός εξοπλισμός.  Περαιτέρω, οι ίδιοι τόνισαν την ανάγκη προώθησης συνεργασιών με άλλα τμήματα του ΤΕΠΑΚ, καθώς και με άλλα πανεπιστήμια για την αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών και εξοικονόμηση πόρων.

Ο εκπρόσωπος της εταιρείας «Medochemie Ltd», αφού ανέφερε ότι η εταιρεία του εργοδοτεί χημικούς μηχανικούς σε όλες τις παραγωγικές μονάδες και τα χημεία της, εισηγήθηκε όπως στο νέο πρόγραμμα σπουδών συμπεριληφθούν και μαθήματα που να σχετίζονται με τις φαρμακοβιομηχανίες. 

   Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού, αφού άκουσε όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, διαμόρφωσε τις ακόλουθες θέσεις:

1.      Ο πρόεδρος της επιτροπής και τα μέλη της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού, τα μέλη της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, τα μέλη της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος και το μέλος της βουλευτής της Αλληλεγγύης δήλωσαν ότι θα τοποθετηθούν επί των κανονισμών, στο πλαίσιο της συζήτησης που θα διεξαχθεί στην ολομέλεια της Βουλής.

2.      Το μέλος της επιτροπής βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών τάχθηκε υπέρ της έγκρισης των κανονισμών.

8 Οκτωβρίου 2019